- Covid-19 devrinde patronlara 18,3 milyar TL teşvik ve takviye verildi.
- Covid-19 devrinde 2,5 milyon çalışana 10,2 milyar nakdi fiyat takviyesi verildi.
- Patronlara verilen takviyenin 10 milyarı personellere ödenseydi nakdi fiyat dayanağı minimum fiyat seviyesinde olurdu.
- Patron teşvikleri olmasaydı fon varlığı 91,3 milyar TL değil, 145 milyar TL olurdu.
İŞKUR Mart 2021 devrine ilişkin İşsizlik Sigortası Fonu (İSF) Bülteni’ni 12 Nisan 2021 günü yayımladı. Bültende yer alan çarpıcı bilgilerden biri pandemi devrinde patronlara yapılan teşvik ve dayanakların çalışanlara yapılan nakdi fiyat dayanağının (ücretsiz müsaade ödeneğinin) iki katına çıkması oldu.
Bültende yer alan İşsizlik Sigortası Fonu gelir-gider tablosuna nazaran Covid-19 devrinde de patronlara devasa kaynaklar aktarılmaya devam edildi. Bilindiği üzere Covid-19 periyodunda 17 Nisan 2020’de başlayan işten çıkarma yasağından ötürü fiyatsız müsaade uygulamaları yaygınlaştı. Bu periyotta fiyatsız müsaadeye çıkarılan ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayan çalışanlar nakdi fiyat takviyesine mahkûm edildi. Fiyatsız müsaadeye çıkarılan emekçilere “nakdi fiyat desteği” ismi altında günde 39 TL (aylık 1.168 TL) ödendi. Nakdi fiyat dayanağı salgından 9 ay sonra, Ocak 2021’de günde 47 TL (aylık 1.431 TL)’ye yükseltildi. Mart 2021 prestijiyle salgın devrinde toplam 2,5 milyon kişi nakdi fiyat takviyesi aldı.
İŞKUR’dan Emekçilere Yapılan Nakdi Fiyat Takviyesi ile Patronlara Yapılan Teşvik ve Takviye Ödemeleri (Nisan 2020-Mart 2021)
Nisan 2020 ile Mart 2021 periyodu ortasında Covid-19 kapsamında İşsizlik Sigortası Fonu’ndan personellere 10,2 milyar TL nakdi fiyat dayanağı ödemesi yapıldı. Salgın periyodunda patronlara yapılan teşvik ve takviyeler nakdi fiyat takviyesinin neredeyse 2 katına ulaştı. Salgın devrinde patronlara yapılan teşvik ödemelerine 18,2 milyar TL ayrıldı. 2,5 milyon çalışana 10,2 milyar TL nakdi fiyat takviyesi ayrılırken patronlara 18,2 milyar TL direkt teşvik ve dayanak ayrılması İşsizlik Sigortası Fonu’nun gaye dışı kullanımın yeni bir örneği oldu.
Fon’un toplam varlığı Covid-19 devri öncesinde 132 milyar TL’ydi. İşsizlik Sigortası Fonu’nun varlığı Mart 2021 prestijiyle 91,3 milyar TL’ye düştü. Covid-19 devrinde Fon varlığının azalmasındaki en büyük etken nakdi fiyat dayanağı ve kısa çalışma ödemeleri olarak görünse de patronlara yapılan devasa dayanaklar Fon varlığındaki erimenin asıl nedenidir.
2017 ve 2021 yılları ortasında İŞKUR’dan patronlara yapılan direkt teşvik ve takviyeler 52,9 milyar TL’yi buldu. 2017 yılından beri patronlara verilen teşvikler olmasaydı şu anda İSF varlığı 144,2 milyar TL olurdu. Böylelikle daha fazla emekçi daha yüksek ödenek alabilirdi.
Covid-19 devrinde 2,5 milyon emekçiye verilen 10,2 milyar TL’lik nakdi fiyat dayanağı ile patronlara yapılan direkt 18,2 milyar liralık teşviklerin toplamı 28,5 milyar TL’dir. Emekçiler Covid-19 devrinde taban fiyatın yarısı civarında nakdi fiyat dayanağına mahkûm edildi. Halbuki emekçinin parası emekçi için kullanılsaydı 2,5 milyon personele en az minimum fiyat fiyatında takviye verilebilirdi. Bunun toplam ödemesi 20,4 milyar TL olurdu. Öbür bir tabirle patronlara ayrılan kaynağın 10 milyar TL’si emekçilere aktarılsaydı nakdi fiyat takviyesi taban fiyat seviyesine çıkmış olurdu.
Disk-Ar
Para Tahlil