Türkiye’nin de dahil olduğu Gelişmekte Olan Piyasalar (GOP, Ülkeler = GOÜ) haftayı hüzünlü kapattı, ancak şimdi GOP rallisinin bittiği yahut GOP’un Gelişmiş Piyasalar’dan geri kalacağını söylemek için erken. Cuma gün MSCI GOP Pay Endeksi %0.34 gerilerken, Latin Amerika son saatlerde toparlanarak %0.8 prim yaptı. BİST-100 de dolar/TL’deki üst harekete olumsuz reaksiyon vererek, %1.47 geriledi.
GOÜ para üniteleri ise gitgide güç kaybeden Dolar Endeksi’nden yarar sağlayamadı. Latin Amerika ekonomilerinde Haziran’da toparlanma belirginleşirken, Çin Haziran sanayi üretimi yıldan-yıla %4.8 yükseliş gösterdi, lakin %5.1 olan konsensusun gerisinde kaldı. Asıl darbe perakende satışlardan geldi. Çin’de epidemi bitti, lakin tüketici elini cebine atamıyor. Perakende satışlar yedi aydır geriliyor. Haziran’da satışlar yıldan yıla %1.1 gerileyerek, Mayıs’ın %1.8 gerilemesini biraz aştı, ancak artış bekleyen fon yöneticilerini hayal kırıklığına uğrattı.
Çin’de ekonomik toparlanmanın kırılganlığı ihracat için ona bağımlı olan Almanya, birtakım Asya ülkeleri ve Latin Amerika’nın sürdürülebilir büyümesine değerli pürüz teşkil ediyor. Beijing iç talebi güçlendirmek için klasik faiz indirimi yahut kredi pompalama prosedürlerine başvuramıyor, zira Bankacılık Otorite’sine nazaran batık krediler çok süratle artmakta olup, bir çok bankanın 2021 yılında yine sermayelendirilmesi gerekebilir.
ABD-Çin gerginliğinin ticaretin ötesine taşıp teknoloji cephesine de yayılması ve tedarik zincirlerinin Asya’dan diğer kıtalara taşınması tehlikesi de önemli ve Dünya’nın büyüme motoru Asya iktisadı örseleyebilir.
ABD’de perakende satışlar Temmuz’da artarak yldan-yıla da büyüme kaydetti. Lakin, sık frekanslı göstergeleri inceleyen Bloomberg iktisatta ivmenin yavaşladığını kaydetti. Demokrat ve Cumhuriyetçiler de 2ci Mali Takviye Paketi’nde anlaşamayarak Kongre’yi tatile soktular. Trump’ın Başkanlık Kararnamesi ile işsizlerin ödeneği uzatılacak, ancak bir çok eyalet toplumsal güvenlik sistemlerini bu kararname şartlarına uyarlamakta gecikecek. 17 milyonu aşan isşizin bir ay kadar ek ödemelerden yoksun kalacağı kestirim ediliyor.
Hala GOP’ta tek kıssa Fed ve AMB’nın piyasalara boca ettiği likiditenin dürtüklediği getiri avı. Lakin, büyüme tökezlerken, Rusya, Hindistan, Brezilya ve Güney Afrika Cumhuriyeti üzere endekste tartısı olan ülkelerde Covid-19 salgını can almaya devam ediyor. Dün 1.226 yeni hasta rapor eden Türkiye de yakında salgını denetim altına alamayan ülkeler listesine girebilir.
Tüm piyasalarda olduğu üzere, GOP’ta da hala Rus aşısının yarattığı umut dolu bir bekleyiş var. Ama, aşı şimdi çok sayıda insan üzerinde denenmedi ve ne kadar tesirli olacağına dair de somut bilgi yok.
Şayet aşı öyküsü boş çıkarsa, tüm global riskli varlıklar olumsuz etkilenebilir. Daha da ötesinde, tüm dünyadan gelen sık frekanslı datalar toparlanmanın çok kırılgan ve cılız olduğunu işaret ediyor. Kışa girerken artan sıhhat harcamaları ve düşen vergi gelirleri ile güreşmek zorunda kalacak. GOÜ temel göstergeleri cazibesini kaybetti. GOP dolar likiditesi ile daha ne kadar prim yapabilir?
FÖŞ
İstanbulAnalytics Raporu: TRUMP, TİCARET VE TÜRKİYE
FÖŞ anlattı: Tarihin 2. Büyük Buhranının Ortasındayız!
Yapı Kredi Yatırım Strateji Notu: Gerçek Faizler & Gerçek Öykü
Dr Kocabalkan ve FÖŞ: Altın mı? Gümüş mü? Yoksa Borsa mı?
Para Tahlil
