CHP İstanbul Milletvekili ve KİT Kurulu üyesi Aykut Erdoğdu, AKP’nin seçim periyotlarında halka seçim rüşveti olarak dağıtmak için bol para basarak enflasyonu artırdığını belirterek, “Ağustos böceklerinden farkları yok. Yazın bol para basarak enflasyonu şişiren, kışın yüksek faiz çeker, halka ise acı reçete düşer” dedi.
Erdoğdu, yaptığı yazılı açıklamada, “Faiz sebep, enflasyon sonuçtur. Faiz ne kadar düşük olursa enflasyon da o kadar düşük olur” diyerek iktisat teorisini aykırı yüz eden AKP iktisat idaresinin, faizi düşürmenin enflasyonu indirmediğini, dövizdeki artışı önlemediğini, ihracatı artırıp ithalatı azaltmadığını, iktisadın gerçekleriyle karşılaşınca anladığını belirterek şunları söyledi:
“Seçimlerde para basarak, bol keseden seçim rüşvetleri dağıtan AKP iktidarı, faizi baskı altında tutarak enflasyonu düşürmeye çalıştı. O denli bir dünya yok. Artık enflasyonu düşürmeden faizi artırarak kuru düşürme kolaycılığına kaçmaya çalışıyorlar. Bunun da deva olmadığını görecekler. Bu durumun devası acı reçete. O reçeteyi de halka yedirecekler. Daima geçmiş iktidarları faizcilikle suçlayanlar, Merkez Bankası siyaset faizini şimdilik yüzde 15’e çekerek faize tam gaz verdi. Bu, hükümetin iktisat siyasetinde yaptığı yanlışların bir yansımasıdır. Yazın bol para basarak enflasyonu şişiren, kışın yüksek faiz çeker.”
FAİZ HARCAMALARINDA İPİN UCU KAÇTI
Son devirde geçmişte savunulanın tam karşıtı bir siyasete yönelen, Merkez Bankası siyaset faiz oranlarını artıran, kamu bankalarının kredi genişlemesini durdurarak sıkı para siyasetine dönen AKP iktisat idaresinin, faiz harcamalarında ipin ucunu kaçırdığının görüldüğünü bildiren Erdoğdu, “Hata üzerine yanılgı yapan iktidar, Merkez Bankası’nın uygulamada yalnızca 25 baz puan artırsa da resmi siyaset faizini 475 baz puan artırarak yüzde 10,25’den yüzde 15’e çıkararak, 120 milyar dolarlık Merkez Bankası rezervlerini boşa harcadığı üzere faizi de düşüremediğini resmen ilan etmiş oldu” diye konuştu.
DEVLETİN FAİZ HARCAMASI, YATIRIMA AYRILAN ÖDENEĞİ GEÇECEK
Para Siyaseti Kurulu’nun 22 Ekim’deki toplantısında siyaset faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını yüzde 10,25 seviyesinde sabit tutarken, operasyonel çerçevede değişikliğe giderek Geç Likidite Penceresi (GLP) faizini yüzde 14,75’e yükselttiğini hatırlatan Erdoğdu, şöyle devam etti:
“O nedenle uygulamada 25 baz puan diyoruz. Merkez Bankası’nın fonlama kompozisyonunda GLP kanalını aktif olarak kullanacağı ve efektif fonlama maliyetini yükselmeye devam edeceği muhakkaktı. 18 Kasım itibariyle Merkez Bankası’nın piyasayı yüklü olarak geç likidite penceresinden yüzde 14,75 faizle fonladığını ve yüklü ortalama fonlama maliyetinin bunu da aşarak yüzde 14,8’e kadar yükseldiğini gördük. Siyaset faizini yüzde 15’e çıkarmak aslında malumun kabulüdür.
Orta vadeli program da (OVP) iktidarın faiz karşısındaki duruşunun bir itirafı üzere. O denli ki, programa nazaran devletin faiz harcaması, 2020 yılından itibaren yatırım için ayrılan ödeneği geçecek. OVP, bütçe açığındaki artışla birlikte faiz harcamalarında da olağandışı bir yükselmenin yaşandığını ortaya koydu. 2018 yılını 142 milyar lira yatırım, 79 milyar lira faiz, 2019 yılını 115 milyar lira yatırım, 108 milyar lira faiz harcaması ile tamamlayan Türkiye’nin yatırım harcamaları, bu yıl yüzde 9 artışla 126 milyar liraya çıkacak.”
YATIRIM HARCAMALARI YERİNDE SAYACAK
OVP’de yatırım harcamaları olarak 2021’de yüzde 18 artışla 148 milyar liraya, 2022’de yalnızca yüzde 1 artışla 150 milyar liraya çıkacağının kestirim edildiğine işaret eden Erdoğdu, şöyle devam etti:
“2023 yılında ise yatırıma yüzde 20 artışla 180 milyar liraya çıkacağı varsayımına yer verildi. Buna rağmen, 2019’da 108 milyar lira olan faiz harcamaları, 2020’de yüzde 36 artışla 147 milyar liraya çıkacak. Gayeler tutarsa, resmi enflasyonun yüzde 11,9 olduğu ülkede, bu yıl yatırım harcamalarındaki artış yüzde 9’da kalırken, faiz harcamalarındaki yükseliş yüzde 36’yı bulacak. 2021’de ise yüzde 30 artarak 190 milyar lira olması hedeflenen faiz harcamalarının 2022’de yüzde 14 artışla 216 milyar, 2023’de ise yüzde 6,5 artışla 230 milyar lira olması öngörülüyor. 2020-2021-2022 yıllarında yatırım harcamaları yerinde sayarken, faiz harcamaları katlanacak. Bu iktidarın faiz kaygısı olsaydı OVP’ye nazaran, 4 yılda yatırıma 603, faize 783 milyar lira harcamayı planlamazdı.”
2021-2023 devrindeki faiz ödemelerinin çok daha fazla olacağını, yatırım harcamalarının da daha altta kalacağının apaçık ortada olduğunu bildiren Erdoğdu, “Her fırsatta faiz aykırısı olduklarını söyleyen ancak gerçekte faiz lobilerinin esiri olan AKP’nin ve iktisat siyasetlerini belirleyenlerin hiçbir hesabının tutmadığı kaç kere ortaya çıktı. Ülkeyi yeni baştan inşa edecek kadar bir parayı faize yatıran bu iktidar periyodunda, artan kurlar yatırımın önündeki en büyük mani. Faiz ödemelerinin de çok daha yükseleceğini söylemek yanlış olmaz” diyerek açıklamasını tamamladı.
Para Tahlil