Uzun vakittir lisana getirdiğim bir gerçeğin tekrar altını çizeyim. Yeni iktisatta farklı üretim modelleri ya da şu an bilmediğimiz meslekleri konuşsak bile, bizim için de dünya ismine da geleceğin en stratejik dalı tarımdır.
Mevcut halimizle bu halimizle çok iyi bir fotoğraf verdiğimiz söylenemez. İthalata bağımlı yapı, yüksek maliyetler, iç göç üzere birçok sebeple, süratle tarım dışı kalmaya koşan bir ülke görünümünden kurtulmamız gerekiyor.
Tam da bu etapta yürürlüğe giren Ulusal Emlak Bildirisi ile kıymetli bir atılım yapıldı. Topraksız çiftçilere, hazine topraklarının 10 yıl boyunca kiralanma imkanı sunan bu bildirim bence kıymetli.
Zira işsizliğin süratle yükseldiği günümüzde, ikinci ya da üçüncü jenerasyon çiftçinin tekrar memleketine dönerek tarıma yönelmesini sağlayabilir. Bu nedenle uygulamayı gündeme getirenleri tebrik ediyorum.
Lakin problemin bununla çözüleceğini zannediyorsak, büyük bir yanılgı içerisindeyiz. Çünkü sıkıntımız toprak değil. Belçika ya da Trakya büyüklüğünde tarım toprağının yıllar içinde tarım dışı kalması.
Yani ekilmemesi, ziraî faaliyetlerin bu noktalarda azalması. Demek ki mevcut toprakları olanlar bile tarım yapmaktan vazgeçiyor. Öyleyse bizim karşılığını bulmamız gereken soru; ‘neden vazgeçiyorlar’ kapsamında ele alınmalı.
Tekrar altını çizeyim ki topraksız köylülere bunun kiralanması yerine fiyatsız verilmesi dahi düşünülebilir. Lakin ekim kuralıyla fiyatsız devretseniz bile sorunu ortadan kaldıramazsınız. Bugün tarımla uğraşanların ya da tarımdan vazgeçenlerin en kıymetli dertlerinin başında maliyetlerin, üretim gelirlerini aşması oluşturuyor.
Bunda çiftçilikle uğraşanların yanlış yollar uygulaması kadar, bundan daha çok plansız bir tarım siyaseti ortaya koyulmasının, gübre, hayvancılık kelam hususuysa yem, ilaç üzere masraflarının çok yüksek olması ve elbette ÖTV ile alınan verginin toplamda teşvikleri bile geri bırakmasıdır.
Sıkıntıyı yalnızca enflasyon sayısını tutturmak ölçüsünde alır; odak noktaya gerçek bir üretim ile satıldığında katma bedel sunan bir ekonomik yapıyı koymazsanız, Türkiye’nin her yerini de ekime açsanız badire büyür.
Neden? Çok kolay bir örnek vereyim. Ulusal Emlak Bildirimi ile topraksız köylülere 10 yıllığına toprak kiralamayı tartıştığınız günlerde, tarıma ithalat damgasını vurdu. Yapılan bir araştırmaya nazaran yalnızca 6 esere yılın yedi ayında 3,5 milyar dolar ödedik.
İthalat günlük sıkıntıları öteleyebilir. Ancak bu sene kazanmayan çiftçinin seneye o eseri ekmeyip, yeni bir yokluk ya da fiyat artışına neden olacağını unutan iktisat idaresinin temel sorunu, tarımı benimsememiş olmasıdır.
Dallar, ucundan tutularak yönetilemez. Günübirlik siyasetlerle, plansız ve üreteni ürettiğine pişman eden bir yapıda da sonuç alınamaz. Planlı bir tarım siyaseti, kazanan, kazanırken de teknoloji ve çağdaş teknikleri kullanan bir çiftçi yaratmak durumundasınız.
Aksi takdirde dediğim üzere, topraksız köylüye toprak kiralamayı bırakın, parasız verseniz tahlile ulaşılamaz. Örnek mi? İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin tarım projesine göz atmanızı öneririm.
Hasat alındı da, üretici pazarı bile açıldı. Ziraat Mühendisleri eşliğinde bilimsel metotlarla yapılan üretim para kazandıkça, bugün zincir üretici marketlerini konuşur noktaya geldiler. Bence incelemekte yarar var. Yoksa yalnızca ‘yaptık olmadı’ ya da ‘toprak verdik üretmediler’ cinsinden yakınmalarınızı dinlememiz işten bile değil.
@cetinunsalantv
Para Tahlil
