Temettü, bir şirketin muhakkak bir devir içerisinde elde ettiği kardan pay senedi ya da nakit (veya her ikisi de) olmak üzere ortaklarına ayırdığı karşılıktır. Temettü yatırımı, yatırımlarınızdan nizamlı bir gelir elde etmek için temettü ödeyen pay senetleri satın alma stratejisidir. Temettü ödeyen payınız piyasada paha kazandıkça yaşanan büyümeye ek bir katkıdır. Halka açık şirketlerde ilgili şirketin pay senedini temettü dağıtımından bir evvelki süreç gününde almanız temettüye hak kazandığınız manasına gelir. Bir şirketin ortaklarına temettü ödemesi konusunda bir mecburilik yoktur fakat temettü dağıtan şirketler ekseriyetle bölümünün önde gelen, dürüst bir idare anlayışına sahip olan ve tertipli kar eden bir yapıya sahiptirler. Temettü birçok vakit yıllık net periyot karından, nadiren de olsa geçmiş periyot karını temel alarak dağıtılabilir. Bir yatırımcıya dağıtılacak temettü ölçüsü, elindeki pay senedi adedine nazaran belirlenir.
Kolay bir hesapla anlatacak olursak; bir şirket %20 temettü ödeyecekse ve elimizde bu şirkete ilişkin 500 adet pay senedi bulunuyorsa; 1 tl nominal bedele karşılık olarak 0,20 kuruş ve münasebetiyle toplamda 100 tl temettü kazanmış oluruz. Hesabımıza gelecek olan meblağ ise %15 gelir vergisi kesintisi yapılmış haliyledir. Bu ortada pay senedinin temettü dağıtımı sonrası piyasadaki fiyatı evvelki fiyattan toplam kar payı/hisse senedi sayısı olarak hesaplanan, pay başına yatırılan temettünün çıkarılması ile bulunur.
Borsa Istanbul web sitesindeki tarifiyle temettü baz alınarak hesaplanan iki endeks var:
BIST Temettü Endeksi; Yıldız Pazar, Ana Pazar ve Gelişen İşletmeler Pazarı’nda süreç gören ve değerleme günü itibariyle son 3 yılda nakit temettü dağıtan şirketlerin hisselerinden oluşur. BIST Temettü 25 Endeksi BIST Temettü Endeksinde yer alan ve değerleme günü itibariyle temettü randımanlarına nazaran büyükten küçüğe yapılan sıralamada birinci 2/3’lük dilimde yer alan ve ortalama fiili dolanımdaki hisselerinin piyasa kıymeti en büyük 25 paydan oluşur. BIST Temettü ve BIST Temettü 25 Endekslerinin hesaplanmasına 01.07.2011 tarihinde başlanmış olup, her iki endeksin başlangıç kıymeti 63.269,40’tır.
01.07.2011 tarihinde hesaplanmaya başlanan ve birbiriyle paralel seyreden iki endeks şu sıralar 1,200 civarında süreç görüyor.
Bir müddettir hayli revaçta olan ve uzun vadeli yatırıma farklı bir soluk getiren temettü yatırımcılığı anlayışı da aslında aşağıdaki yapmış olduğum backtest sonuçlarına bakılırsa çıkarlı bir strateji üzere görünüyor.
Hazırlamış olduğum çalışma temettü randımanını temel alıyor. Bu kavram, pay başına ödenen temettü oranına, mevcut pay senedi fiyatının bölünmesiyle hesaplanıyor. Her ne kadar temettü randımanı yalnız başına bir şirketin iyi ya da berbat bir şirket olup olmadığının bir göstergesi olmasa da, şirketin gelecek potansiyelini görmek ismine bir fikir verebilir. Temettü veren pay senedinin fiyatı ödenen nakit temettü kadar düşeceğinden portföyünüz üzerinde kıymetli bir tesiri olmayacaktır.
Bu stratejide portföy kümemiz yalnızca BIST100’de yer alan pay senetleri olacak. 2010 yılı başından bu yana temettü randımanı sıfırdan büyük olan pay senetlerini beş farklı portföye ayırmış olsaydık nasıl bir getiri elde ederdik sorusuna cevap arıyoruz. (Periyot: 3 ay)
(Temettü randımanı ile temettü oranı sıklıkla karıştırılan iki kavram. Temettü randımanı piyasa kıymetiyle ilintili, 1 mio tl piyasa kıymetine sahip bir şirketin net kar marjı %50, temettü randımanı %25 ise, bu durumda; temettü oranı %50’dir. Genel olarak, çıkarının %60’ını yahut daha azını temettü olarak ödeyen şirketler daha güvenilirlerdir.
Portföy 1’in performansı BIST100’ün neredeyse 10 katı.
Pekala kriterlerimizi değiştirelim, portföy adedini 1 ve portföy kümesini BIST Temettü endeksi içerisinde yer alan pay senetleriyle sonlandıralım. Bu durumda üçer aylık periyotlar halinde en yüksek temettü ödeyen beş şirket üzerinden ilerlemiş olacağız.
Modeli çalıştırdığımızda evvelki grafiklere misal bir sonuçla karşılaşıyoruz. BIST Temettü endeksinden oluşan portföyle BIST100 portföyü ortasında getiri manasında değerli bir fark yok.
2020 yılı başından bu yana kriterlerimize uyan pay senedi kümesini da çalışmaya ekliyorum. Bu liste sayesinde her bir pay senedinin portföy getirisine olan tesirini ve endeks ile mukayeseli halini görebilirsiniz.
Evvelki kriterleri sabit tutarak tekrar 5 portföylü bir yapı çıkaracak olursak, en yüksek getiriyi sağlayan Portföy 1’in betası 0,87 iken, sharpe oranı ve K bedeli olması beklenen kıymetlerin üzerinde.
Bu strateji sonucunda 2010 yılında yatırılan 100 liranın endekse nispi olarak %752 daha yüksek getiri sağladığını ve yaklaşık 1,750 lira olarak geri döndüğünü söyleyebiliriz.
Matriks/ KHN Menüsü/ System Tester özelliğini kullanarak son 2 yıla ilişkin datalarla (son 500 bar) bir backtesting çalıştırdığımızda, belirtilen tarihler ortasında %100 ve üzerinde getiri sağlayan aşağıdaki şirketler olduğunu görüyoruz. (Temettü randımanı sıfırı kestiğinde AL şartıyla)
Özetle, her ne kadar nizamlı olarak temettü ödemesine karşın kâfi ölçüde büyümeyen şirketler, ortaklarına temettü dağıtmayan lakin bunu farklı yatırımlara kaydıran şirketlere kıyasla daha iyi sayılmasalar da strateji olarak iyi bir performans gösterdiklerini söyleyebilirim. Ayrıyeten bir yatırımcı olarak temettü ödemelerinin tutarlılığına da dikkat etmek gerekir. Geçmişte istikrarlı bir gelire ve nakit akışına sahip olan birebir vakitte yavaş da olsa büyüyen şirketlere odaklanmak gerekir.
Herkese bol çıkarlar.
Müellif: Güney Örnek
Artunç Kocabalkan- Atilla Yeşilada: Pay aldım, dolar sattım, altın için bekliyorum
Risk-i Memnu
Cemre Yoldaş: Borsa’da celladına aşık olmak
Borsada nasıl para kazanılır?
Para Tahlil
