İktisatta yaz aylarında güzelce barizleşen toparlanma eğilimi nedense GSYH’nin %60-65’ni teşkil eden hane halkı tüketimine yansımıyor. Yaz boyunca tüketici itimadının gerilediğini saptıyoruz. 1 Eylül’de açıklanan BloombergHT Tüketici İnanç Endeksi gerilemeyi sürdürdü. Daha evvel yayınlanan TUIK Tüketici İtimat Endeksi de istikamet değiştirip aylık bazda gerilemişti.
BloombergHT Ağustos tüketici inancı geriledi
BloombergHT haber sitesinde yer alan metin şöyle:
Bloomberg HT Tüketici İtimat Endeksi Ağustos ayında yüzde 7,71 azalarak 60,06 bedelini aldı
Endeksin ayrıntılarına bakıldığında, tüketicinin mevcut durum algısında ve geleceğe ait beklentilerinde gerileme yaşanıyor. Pandemiye yönelik kapanmaların akabinde iki ay yükseliş yaşayan Tüketici İtimadının Ağustos ayında tekrar gerilediği izleniyor. Yangın ve seller ile yaşanan afetler, pandemiye yönelik olay ve kayıp sayılarındaki artış itimat kaybının nedenleri ortasında görünüyor.
Enflasyonun yükseliş eğilimini sürdürmesi de inanç kaybına yol açan başka faktör denilebilir. Bu çerçevede, Bloomberg HT Tüketici Beklenti Endeksi bir evvelki aya nazaran yüzde 14,19 azalarak 65,90 kıymetini aldı.
Öteki taraftan, içinde bulunduğumuz periyodun güçlü tüketim malları ile araba ve konut alımı için uygunluğunu ölçmeye çalışan Bloomberg HT Tüketim Eğilimi Endeksi ise yüzde 3,70 gerileyerek 37,55 kıymetini aldı. Bilhassa konut ve araba alım istekliliğindeki düşüş bu gerilemede tesirli oldu.
TUIK’in Tüketici İtimat Endeksi de gerilemişti
Yatırım Finansman Araştırma Takımı TUIK verisini şöyle yorumladı:
Tüketici İtimat Endeksi (TGE), Ağustos’ta %1,6 düşüşle 78,2’ye geriledi (Temmuz: 79,5).
3 aylık ortalamalara nazaran Ağustos 2021 itibariyle TGE bir evvelki çeyreğe nazaran %0,1 artarken, geçen yılın tıpkı devrine nazaran %1,8 geriledi.
Tüm alt endeksler karamsar alanda kalmayı sürdürdü. Aylık bazda hanenin maddi durumu ve güçlü tüketim mallarına harcama niyeti artarken, hanenin maddi durum beklentisi ve genel ekonomik durum beklentisi üst üste 2. ayda da geriledi:
- Hanenin maddi durumu endeksi aylık bazda %5,8 artarak 61,3 oldu (Önceki: 57,9, -%5,1).
- Hanenin maddi durum beklentisi aylık bazda %1,4 azalarak 78,6 oldu (Önceki:79,8, -%3,8).
- Genel ekonomik durum beklentisinde aylık bazda %9,6 azalarak 75,3 oldu (Önceki: 83,2, -%3,3).
- Sağlam tüketim mallarına harcama yapma kanısı aylık bazda %0,7 artarak 97,7 oldu (Önceki: 97,0, +%0,1).
0-200 aralığında bedel alan TGE’nin, 100’den büyük olması tüketici inancında optimist durumu; 100’den küçük olması tüketici inancında karamsar durumu göstermekte.
Prof Fatih Özatay, iktisat büyürken tüketici inancının gerilemesine aşağıdaki tweet’iyle ışık tutuyor üzere:
Fatih Özatay @OzatayFatih
Yeni GSYH verisinde en farklı noktalardan biri şu:
Fiyatlı bölümün GSYH’den aldığı hisse 2019 ikinci çeyreğe kıyasla 3.8 puan, 2021 birinci çeyreğe nazaran 2.6 puan düşmüş durumda.
Değerli bir büyüme var lakin çalışanlar bu büyümeden giderek daha az hisse alıyorlar
İyi haber değil
Uğur Gürses’in tweeti de gelir dağılımındaki adaletsizliği anlatıyor. Tüketici itimadının düşmesinin değerli nedeni, anketlerde çoğunluğu teşkil ettiğini düşündüğümüz orta ve dar gelirlerinin ekonomik pastadan gün geçtikçe daha az hisse alması olabilir mi?
“Şahane büyüdük” diyenlere bu grafiği gösterelim. Ayrıyeten, fiyatlı bölümün karşı karşıya kaldığı yakıcı enflasyon da cabası… “Ama efendim pandemi, kapanma…” denilecek; işini kaybedenlere iş başında olamayanlara maaşları bütçeden ödenebilirdi. (mavi boyalılar fiyat ödemeleri)
SAMEKS anketi: İktisat yavaşlıyor
Temmuz’da ihracat %10,2, ithalat %16,8 arttı
Ekonomik büyüme Lütfi Elvan’ı korkutmaya başladı & 2022 için tedirginlik artıyor | Erdal Sağlam
Para Tahlil
