Bloomberg HT Tüketici İnanç Ön Endeksi Ekim ayında bir evvelki ayın sonuncu endeksine nazaran yüzde 7,95 gerileyerek 65,60 pahasını aldı.
Endeksin ayrıntılarına bakıldığında, tüketicinin mevcut durum algısı ve geleceğe ait beklentilerinde gerileme yaşanırken tüketim eğiliminde artış izleniyor. Pandeminin tekrar artış eğilimine girmesi, jeopolitik gelişmeler ve yükselme eğilimini koruyan döviz kurları endeksteki düşüşü etkileyen faktörler olarak görünüyor.
Bu çerçevede, Bloomberg HT Tüketici Beklenti Ön Endeksi’nin bir evvelki aya nazaran yüzde 7,60 gerileyerek 75,74 bedelini aldığını izliyoruz. Başka taraftan, içinde bulunduğumuz periyodun güçlü tüketim malları ile araba ve konut alımı için uygunluğunu ölçmeye çalışan Bloomberg HT Tüketim Eğilim Ön Endeksi ise yüzde 7,69 oranında artarak 44,93 kıymetini almıştır.
Bloomberg HT Tüketici İtimat Endeksinin Ağustos ayında başlayan düşüş eğilimini sürdürdüğünü izliyoruz. Üçüncü çeyreğe girerken hızlanan Tüketici İnancı ve tüketim eğiliminin dördüncü çeyreğe girerken tekrar yavaşlamaya başladığını izliyoruz.
TUIK’in Eylül anketinde artış vardı
TÜİK ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası iş birliğiyle yürütülen “Tüketici Eğilim Anketi” sonuçlarından hesaplanan mevsim tesirlerinden arındırılmış tüketici inanç endeksi, eylülde geçen aya nazaran yüzde 3,2 arttı. Ağustos ayında 79,4 olan endeks kıymeti eylülde 82’ye çıktı.
Güncelleme öncesi duruma nazaran hesaplanan tüketici inanç endeksi de aylık bazda yüzde 3,7 artışla 61,8 olarak hesaplandı.
Hanenin maddi durumu endeksi kelam konusu ayda yüzde 5,8 artarak 71,8 oldu. Hanenin maddi durum beklentisi endeksi ise yüzde 1,7 artarak 79,1’a çıktı.
Genel ekonomik durum beklentisi de aylık bazda yüzde 4,8 yükseldi ve 83,3 oldu.
Güçlü tüketim mallarına harcama yapma niyeti endeksi ise geçen aya nazaran yüzde 1,3 artarak 93,8’e çıktı.
TAHLİL: Krediler hala ucuz
BloombergHT anketinin ayrıntılarında farklı bir tezat ortaya çıkıyor: “Endeksin ayrıntılarına bakıldığında, tüketicinin mevcut durum algısı ve geleceğe ait beklentilerinde gerileme yaşanırken tüketim eğiliminde artış izleniyor. Pandeminin tekrar artış eğilimine girmesi, jeopolitik gelişmeler ve yükselme eğilimini koruyan döviz kurları endeksteki düşüşü etkileyen faktörler olarak görünüyor”.
Hanehalkı gelecek konusunda karamsarken, tüketim eğilimi nasıl artar? En muhtemel karşılık, kredi faizleri gerçek olarak çok düşük kaldığı için, gelirde yükseliş beklentisi olmasa da, borçlanarak tüketim yapıldığıdır.
İkinci bir yanıt daha var ki, sonuçları karamsar. Toplum zengin-fakir olarak derinlemesine ikiye bölündü. Zenginler krediye erişerek rahatlıkla tüketim sepetlerini genişletebiliyor. Krediye erişemeyenler ise, tüketimi azaltacaklar.
Şayet ayrışmayı oluşturan değişken kredi faizi ise, ilerleyen aylarda tüketim eğiliminin de gerilemesini bekleriz, zira kreid faizleri yükselmeye mahkum.
ParaAnaliz Online Seminerler eğitmen takımı ve içerik bilgileri linkte
TAHLİL eklendi—‘TCMB Beklenti Anketi’nde yıl sonu enflasyon ve dolar kuru beklentisi arttı!
Mevduat ve Ticari Kredi Faizleri Hafif Geriledi…
Dr. Ozan Bingöl: “Fazla vergiden ölenler”
Para Tahlil
