Katılaşan Ocak ve Şubat ile kısmen açıklanan Mart ayı GSYH öncü göstergeleri ile yaptığımız hesaplamalara nazaran 2021 yılının birinci çeyreğinde bir evvelki yılın birebir çeyreğine kıyasla GSYH’nin yüzde 6,3 oranında büyümesini bekliyoruz.
Mevsim ve takvim tesirlerinden arındırılmış bilgilerle yaptığımız hesaplamalarla ise 2021 yılının birinci çeyreğinde bir evvelki çeyreğe kıyasla GSYH’nin yüzde 1,1 genişleyeceğini öngörüyoruz.
Öncü göstergeler bir evvelki yılın tıpkı devrine nazaran çoğunlukla artış kaydederken kimi mevsim ve takvim tesirinden arındırılmış göstergelerin bir evvelki çeyreğe kıyasla azalmalar yaşayacağını hesaplıyoruz.
Keza birtakım öncü göstergelerde hem yıllık hem de çeyreklik bazda önemli daralmalar yaşandığını saptıyoruz. Buna karşın hem çeyrekten çeyreğe hem de yıllık büyümenin epeyce yüksek olacağını öngörüyoruz.
GSYH kestiriminde kullandığımız başka mevsim ve takvim tesirlerinden arındırılmış değişkenlerin birçoklarında artışlar olacağını varsayım ediyoruz. En dikkat cazibeli büyüme sayıları gelecek 12 ay yatırım beklentisinde yüzde 6,5 ve imalat sanayi üretim endeksinde yüzde 2,5 ile gerçekle ̧sirken perakende dalı fiyat beklentisi yüzde 7,9 azalmıştır. Kapasite kullanım oranı ise neredeyse sabit kalmıştır (yüzde 0,3 büyüme).
Geçen yılın birebir periyodu ile kıyaslandığında, hizmet bölümüne olan talebin çeyrekten çeyreğe büyümesinin tersine yıllık bazda yüzde 13,3 daraldığını görüyoruz. Yıllık bazdaki en kıymetli artışları gelecek 12 ay yatırım beklentisi ve sanayi üretim endeksi yakalamıştır.
Tüketim harcamalarında karışık manzara
2021 yılının birinci çeyreğinde bir evvelki çeyreğe kıyasla sağlam ve dayanıksız tüketim malları (yüzde 6,4 ve yüzde 1,0 büyüme) hariç tüm öncü göstergelerde küçülme kaydedilmiştir. Mevsim ve takvim tesirinden arındırılmış bilgilerle yaptığımız kestirime nazaran ÖTV yüzde 16,5, konut kredileri yüzde 4,6 ile en sert daralan tüketim göstergeleri olurken ithal tüketim malları ise yüzde 4,4 azalmıştır. Kıyaslamayı bir evvelki yılın tıpkı çeyreğine nazaran yaptığımızda ise kamu tüketim harcamaları ve ithal tüketim malları dışında (sırasıyla yüzde eksi 4,4 ve 2.0) bütün kalemlerde artışlar yaşandığını görüyoruz.
En değerli büyümeler tüketici kredileri ve konut kredilerinde sırasıyla yüzde 17,3 ve yüzde 16,2 olurken güçlü tüketim malları ise yüzde 13,9 oranında artmıştır.
Yatırım harcamalarında daralma işaretleri
Mevsim ve takvim tesirlerinden arındırılmış bilgiye nazaran, 2021 yılının birinci çeyreğinde yatırım öncü göstergelerinde orta malı sanayi üretim endeksi (yüzde 4,3 büyüme) ve yatırım malı kapasite kullanım oranı
(yüzde 1,6 büyüme) haricinde kıymetli azalmalar görülmektedir. Kamu yatırım harcamaları yüzde 11,4 daralırken perakende stokları yüzde 4,6 ve ticari krediler yüzde 4,5 oranında küçülmüştür.
Kıyaslamayı bir evvelki yılın birebir çeyreğine nazaran yaptığımızda ise yatırım göstergelerinin kimilerinin birbirinden büsbütün farklı hareket ettiklerini görmekteyiz. Kamu yatırım harcamaları yüzde 68,0 ile şaşırtan bir küçülme yaşarken ticari krediler yüzde 24,1 ile son derece süratli bir artış kaydetmiştir. Son 3 aydaki üretim hacminde ve orta malı imalatında ise sırasıyla yüzde 8,8 ve yüzde 8,5 ile önemli bir büyüme görülmektedir.
Altın dışı ihracat ve ithalat küçülüyor
2020 yılının son çeyreğinde, mevsim ve takvim tesirlerinden arındırılmış dış ticaret sayılarına baktığımızda ihracatın bir evvelki periyoda nazaran yüzde 1,3 genişleyeceğini, ithalatın ise yüzde 5,3 daralacağını hesaplıyoruz.
Bir evvelki yılın tıpkı çeyreğine kıyasla baktığımızda ise emsal bir halde ihracatta artı ̧s (yüzde 3,0) ithalatta ise azalma olacağını (yüzde 6,1) varsayım ediyoruz.
Altın dışı ihracat ve ithalatın ise hem çeyreklik hem de yıllık bazda azalacağını hesaplıyoruz. Altın dışı ihracat çeyreklik bazda yüzde 1,4 yıllık bazda ise yüzde 7,7 azalırken ithalat ise sırasıyla yüzde 3,3 ve yüzde 6,6 küçülmüştür.
TL’nin paha kayıplarının ithalatı daha da baskılayacağını ilerleyen varsayımlarımızda görmek şaşırtan olmayacaktır.
Para Tahlil