Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, genel çoğunluğun artırması gerektiği fikrinde buluşmasına karşın, artır(a)mayacağı beklentisinin ağır bastığı dünkü günde, asıl faiz olan siyaset faizini, enflasyon beklentilerinin denetim altına alınması ismine 200 baz puan artırak %8,25 düzeyinden %10,25 düzeyine yükseltti.
Dünyanın virüs nedeniyle epeyce güçlü bir patikadan geçtiği ve çabucak hemen tüm merkez bankalarının ultra gevşek bir para siyaseti duruşu izlediği bir ortamda, sıkılaştırıcı bir adım atılması, kredibilite manasında kim ne derse desin takdire şayandır!
Dün bültenimizde, açık bir formda, (1) negatif gerçek getiriye sahip TL’nin (enflasyonun altında faiz) hem yabancı hem de yerlinin TL’den uzak durmasına neden olduğunu, bunun da içeride dolarizasyon, altınizasyon üzere öteki sıkıntılara yol açtığını (döviz talebi yarattığını),
Birebir vakitte, düşük faizinin (2) kredi patlaması yaratarak ertelenmiş talebin realize olması ile iç talep üzerinden enflasyon; birebir vakitte artan talebin cari süreçler açığı yaratarak sonuç itibariyle döviz talebine neden olduğunu,
(3) bunun da hem döviz kuru hem de enflasyon için iyi birşey olmadığını savunarak (döviz kurun her %10 yükselişi TÜFE’ye ek 2 puan katkı sağlıyor) faizlerin artması gerektiğini savunmuştuk.
Bilhassa (4) TCMB faiz atırmasa da, piyasaya verdiği likiditeyi kısarak piyasaya “faizi sen artır” dercesine dolaylı sistemler kullanarak kredibilite kaybı da yaşadığını ve nihayetinde TL’ye olan itimadın de sarsıldığını dün açık bir formda söylemiştik.
Son olarak, hatırlanacağı üzere, (5) Moody’s, kurumlara, siyaset manasında müdahale güçlerinin azaldığı istikametinde tenkit getirerek not indirmişti.
TCMB’nin 2 yıl sonra faiz artırmasını kredibilite manasında olumlu karşıladığımı ve gerçek adımın atıldığını düşünsem de, faizin 2 puan artırılması tüm sıkıntıları çözecek mi? Hayır. Yapılması gereken bir ton iş bulunuyor. Öncelike, haftaya, hükümetin açıklayacağı Yeni Iktisat Programı takip edeceğiz.
Dün faiz artırım kararı akabinde bankacılık ve holding payları günü coşkulu bir yükselişle tamamladı: Çok geride kalan XBANK endeksi (BİST Banka endeksi) günü %5’in üzerinde yükselişle tamamladı.
USD/TRY kuru, sabah saatlerinde 7,71 düzeyi ile rekor kırması sonrası, karar ile birlikte 7,55 düzeylerine kadar geriledi. Ardından, günü 7,63 düzeyinde istikrar bularak tamamladı (bakınız grafik).
TCMB’nin faiz kararı öncesinde, Yüklü Ortalama Fonlama Maliyeti (AOFM) dün %10,63 düzeyinde oluşmuştu. Bu bakış açısı ile, şayet TCMB bugün fonlamayı siyaset faizi olan %10,25 düzeyinden yapacaksa, teorik olarak faiz artırmış olmayacak, hatta indirmiş olacak. Bu nedenle bugün gözler AOFM olacaktır.
Türkiye’nin yabancı nezdinde risklerini gösteren CDS primi, faiz kararı akabinde bir evvelki güne göre kabaca 20 baz puan gerileyerek 560 baz puan olurken, 2 yıl vadeli tahvilin bileşik faizi de yaklaşık 30 baz puan düşüşle %13,65’e geriledi.
Dün Merkez Bankası toplantısı gölgesinde kalsa da, her hafta açıklanan para ve banka istatistikleri ile menkul değer raporuna baktım. 18 Eylül ile biten haftada, gerçek şahısların döviz mevduatları 0,3 milyar dolar artarken; hukukî şahısların ise 0,8 milyar dolar azaldı. Böylece, toplam DTH bir evvelki haftaya göre 0,5 milyar dolar azalarak 218,1 milyar dolar oldu.
Gerek BDDK gerekse de TCMB tedbirleri ile kredi tarafı ivme kaybediyor: Genel kredi artışı müspet olsa da, tüketici kredilerindeki haftalık artış suratı 10 Nisan haftasından beri birinci defa bir evvelki haftaya nazaran eksiye geçti: – %0,13 oldu).
Yurtdışındaki yerleşiklerin portföyündeki pay senetlerinin net bedeli 2,6 milyon dolar artarken, devlet iç borçlanma senedi (DİBS) portföyü ise 133,5 milyon dolar azaldı. Böylece, yılbaşına nazaran toplam yabancı çıkışı 13,4 milyar dolar olurken, toplam pay senedi ve tahvil portföyü 26,5 milyar dolara geriledi. Türkiye’nin, Mayıs 2013’te yatırım yapılabilir not aldığı devirde, kelam konusu sayı 152 milyar dolar idi.
TCMB’nin brüt döviz rezervleri evvelki haftaya nazaran 2,1 milyar dolar azalarak 43,2 milyar dolar oldu. Altın rezervleri ise yaklaşık 0,3 milyar dolar artarak 43,1 milyar dolar oldu. Toplam brüt döviz ve altın rezervleri 86,3 milyar dolar.
BDDK’nın bankacılık dalına yönelik haftalık bültenine nazaran, 18 Eylül haftasında kamu mevduat bankalarının yabancı para net genel konumu çabucak hemen hiç değişmeyerek eksi 5,79 milyar dolar oldu. Bu sayının yasal özkaynaklara oranı %19,1 (bilindiği üzere yasal hudut %20).
Yurtdışında, son günlerde esen sert satış baskısını bir nebze de olsun dün dindiğini gördük. Çeyrek devir sonuna kadar havanın karamsar tarafta kalabileceğini göz arkası etmiyoruz (fonlar, portföy istikrarları için satış yapmaya devam edebilirler).
Global satış baskısının hafiflemesinin ardında dün ABD’de 2,4 trilyon dolar fiyatında bir mali teşvik paketi haberlerinin de tesirli olduğunu düşünüyoruz. Bunun gerçekleşmesi, risk iştahını tekrar artırır.
Piyasaları asıl geren bahis ise, virüsün yine denetim dışına çıkarak meskene kapanma korkusu idi. Avrupa’da rekor kıran hadise sayıları, iyimser havayı ister istemez gölgeliyor.
ABD borsaları geceyi sonlu da olsa yükselişle tamamladı. Sabah saatlerinde ABD borsalarının vadeli süreçlerinin de artıda olduğunu; Asya’nın ise günü kararsız tamamladığını görüyoruz.
Risk iştahında yaşanan keskin azalış bu yılın flaş yatırım araçları olan altın ve gümüşü bu hafta hırpalamıştı. Her iki emtianın da taban düzeylerde alıcı bulduğunu görüyoruz (bakınız grafik).
Piyasa genel görünümü bugün hafif de olsa toparlayabilir. Gözler, Türk Lirası’nın seyir açısından, bugün AOFM’nin hangi düzeyde oluşacağına çevrilmiş durumda.
USDTRY
Faiz artırım kararı sonrasında TL’nin birinci nazarda 7,55 düzeyine hakikat geri çekildiğini gördük. Yeşil kesik ve yükseliş istikametinde olan bu çizginin tutması, teknik manada kıymetlidir. Bugün için düzey 7,57 civarında görülmektedir. Altında mümkün bir gecelik kapanış, TL açısından müspet algılanacak ve aşağıda belirtilen Fibo düzeylerine gerçek geri çekilmeyi devam ettirebileceğini düşünüyoruz.
XAUUSD
Altına kısa taraftan bakarsak, sıkışmayı (sarı alan) 1,920 dolar civarında aşağı istikametli kırması sonrası dün 1,947 dolar düzeyi test edildi. 6 saatlik grafiklerde, çok satım bölgesinden çıkan altında yukarda 1,900 düzeyi, yükseliş devam ederse, birinci direnç olarak görülüyor.
XAGUSD
Gümüşün sert hareketlerine yatırımcıları alışık. Son 7 günde %21 düşen gümüş, tıpkı altın üzere tabanlardan toparlanmaya çalışıyor. Dün 21,60 düzeyi gün içinde görülse de, kapanış kritik bir düzey olan kabaca 22,80’in üzerinde oldu (son 3 gündür olduğu üzere!). Güç göstergesi, çok satım bölgesine geldi. Bu bakış açısı ile tabandan çok da uzak olmadığımızı düşünüyoruz.
Emre Değirmencioğlu (@emredegirmenci5)
Küme Müdürü – Group Manager
Hazine Kısmı – Treasury Department
YASAL IHTAR
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, aracı kurumlar, portföy idare şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri ortasında imzalanacak yatırım danışmanlığı mukavelesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların şahsî görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler, mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, yalnızca burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi, beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.
Kıbrıs İktisat Bankası
Para Tahlil
