Dün Türk mali piyasaları günü tam manasıyla büyük bir hayal kırıklığı ile tamamladı. Günlerdir heyecanla beklenen TCMB olağan Para Siyaseti Şurası (PPK) toplantısından, genel beklentinin tersine ‘politika faizinde’ değişiklik kararı çıkmadı.
Yerine, TCMB, fonksiyonu ‘ceza faizi’ olan, ve gün içinde hesabını kitabını iyi yapamayan bankaların gece vakitlerinde gelip borçlanabileceği geç likidite penceresi (GLP) faiz oranını 150 baz puan artırarak %15 düzeyine yükseltmeyi tercih etti.
Bu kararla, TCMB, ‘normal’ yollardan faiz artırmak yerine, likidite siyaseti araçlarını kullanmak suretiyle ‘üstü örtülü’ faiz artırımlarına devam edeceği sinyalini verdi. Halbuki, Eylül toplantısında, direkt siyaset faizini üst çeken PPK, piyasalar nezdinde büyük bir beğeni ve kredibilite kazanmış, TL ve TL cinsi varlıklarla yine talep doğmuştu.
Okurlarımız hatırlayacaktır, 2018 yılında ‘sadeleşme’ adımı ile fonlamayı yalnızca siyaset faizi olan 1 hafta vadeli repo ihale faizi üzerinden yapan Merkez, para siyasetini daha ‘öngörülebilir’ kılmıştı. Temmuz 2020 ayı ile birlikte, TCMB yine likidite araçlarını kullanmaya başlayarak, mali sıkılaştırmaya gidiyor. Haliyle, Merkez Bankası’nın izlediği bu usul, siyaset faizinin de biçim değiştirmesine neden oldu.
Dün itibariyle, Merkez Bankası’nın faiz oranları şu biçimde oldu:
Borç Alma: %8,75 (değişmedi)
Siyaset Faizi (esas faiz): %10,25 (değişmedi)
Borç Verme: %11,75 (değişmedi)
GLP: 14,75 (150 baz puan artırıldı)
AOFM: %12,75 (her gün değişiyor ne olacağı kestirilemiyor)
(AOFM: TCMB’nin piyasalara verdiği toplam likiditenin ortama faizi)
Piyasada etkin bir işlemci olarak, dün, TCMB’nin siyaset faizi ile AOFM ortasındaki uçurumu kapatacağına ve bu anomaliyi düzelterek Eylül ayında atılan olağanlaşma adımını kuvvetlendirerek, TL varlıklara küskün olan iç ve dış yatırımcıları tekrar oyuna geri çağıracağını düşünmüştük. Yanılmışız!
Karar ile, siyaset faizi ile AOFM ortasındaki makas daha da açılacak. TL’nin daha da kıymet kaybetmesi durumunda, likidite siyaseti ile fonlama sıkılaştırılarak, AOFM faizini, GLP faizi olan %14,75 düzeyine kadar zorlayabilecek. Böylece, TCMB faiz artırmadan faiz artırmış olacak. Faiz artırımının ‘yan’ tesirleri piyasalar üzerinde hissedilecek lakin ‘şifa’ tesirleri maalesef görülemeyecek.
TL lehine, büyük bir konumlanma ile toplantıya giren piyasalarda hayal kırıklığı da büyük olunca, fiyat reaksiyonu hayli sert oldu. Karar öncesi 7,78 düzeylerine kadar gerileyen USDTRY kuru, karar ile anında ruhsal 8 düzeyine varan bir yükseliş kaydederek tüm vakitlerin yeni rekorunu kırdı. CDS risk primi yaklaşık 20 baz puan artarak 510 baz puana yükseldi. BIST100 günü %1 düşüşle tamamlarken, bankacılık endeksi koyu kırmızılara bürünerek %5 düştü.
Madem faiz artışı yapılmayacaktı, neden bu istikamette bir ‘beklenti’ yaratıldı sorusunun karşılığını ise şimdi bulamadık. Mesela, hiç FED’in bağlantı siyasetinde kusur yaptığını görüyor muyuz? Piyasaları aksi tarafa yatırdığını? Merkez Bankacılığının bir ‘iletişim sanatı’ olduğunun altını bir kere daha çizmek isterim.
Bilhassa, turizm sezonunun pandemi nedeniyle boş geçmesi (döviz girişi yok), açılmaya başlayan cari açık (döviz talebi), yabancı yatırımcı eksikliği (sıcak para), içeride devam eden dolarizasyon ve altınizasyon (TL’den kaçış); dışarıda ise ABD seçimleri yaklaştıkça Biden’in seçilme ihtimalinin artması, TL üzerinde bir ölçü daha baskı yaratabilir.
Dün ABD’de açıklanan güçlü istihdam verisine, mali teşvik paketine yönelik belirsizlik de eklenince, doların kayıplarını telafi ettiğini gördük. ABD tahvillerinin 4 ayın tepesine yükselmesi ile pariteler ve değerli metaller, bir evvelki günün kazanımlarını törpüledi.
Yeni gün başlangıcında, Asya piyasalarında ve ABD borsalarının vadeli süreçlerinde yükselişler görüyoruz. Piyasalarda hakim olan yeşil rengin gerisinde, ABD’de büyük bir heyecanla takip edilen teşvik paketinden “müjdeli” haberin gelmesine epey yakın olunduğu, taraflar ortasında görüş ayrılıkları olsa da, gün içerisinde bu pürüzlerin giderileceği haberi yatıyor.
Haftanın son iş gününde, global bazda PMI bilgileri takip edilebilir. Artan hadise sayıları, haliyle artan petrol stokları, günlerdir petrol fiyatlarının gerilemesine neden oluyor. Üretim kesintisi haberi her an gelebilir.
Mali teşvik paketi üzerinde bugün mutabakat sağlanırsa, piyasa yansımasının da olumlu olacağını düşünüyoruz. Altının ons fiyatında, 1,930 dolar düzeyi üzerinde gecelik kapanışla üst istikametli seyir ivme kazanacaktır. EUR ve GBP’de sırası ile 1,20 ve 1,33/1,34 düzeyleri gündeme gelebilir. Teknik grafikleri hafta içi yayınladığımız için kendimizi tekrar etmek istemiyoruz.
Hoş bir haftasonu dilerim…
Emre Değirmencioğlu (@emredegirmenci5)
Küme Müdürü – Group Manager
Hazine Kısmı – Treasury Department
YASAL İKAZ
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, aracı kurumlar, portföy idare şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri ortasında imzalanacak yatırım danışmanlığı kontratı çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların şahsî görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler, mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, yalnızca burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi, beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.
Kıbrıs İktisat Bankası
Para Tahlil