Altın fiyatlarında geçen yıl başlayan ve geçen haftalarda rekorla sonuçlanan yükseliş, altına talebi patlattı. Geçen yıl temmuz ayında 54,2 milyar TL civarında seyreden yurtiçi yerleşiklerin değerli maden depo hesaplarının büyüklüğü, bu yıl tıpkı devirde yüzde 261 artarak 196 milyar TL’ye ulaştı.
Kelam konusu ölçünün 94 milyar TL’si mevcut altın yatırımlarının kıymet kazanımından kaynaklanırken 145 milyar TL’si ise yeni altın yatırımından oluştu. Ölçü olarak bakıldığında ise değerli maden depo hesaplarının büyüklüğü 2019 Temmuz ayında 213 ton altına denk gelirken, ağustos ayında bu ölçü 440 tona yükseldi.
Yükseliş fiziki altın talebine de yansıdı. Bilhassa altın alım satımındaki vergi bankalardan vatandaşı hür piyasaya yöneltti ve ağır talep nedeni ile geçen haftalarda günlük ortalama 2 tonluk ziynet altın talebi oluştu. Bu nedenle Darphane üretim kapasitesinin de çok üzerine çıkarak, cumartesi günü bile üretim yaptı. Altına artan talebin dış ticaret sayılarına yansıması ise külçe altın ihracatında artış olarak hissedildi. 2019’un birinci 7 ayında 1 milyar 82 milyon dolar olan altın takı ihracatı 504 milyon dolara gerilerken, külçe altın ihracatı ise 1 milyar dolar sonuna dayandı.
Günlük ziynet talebi 2 tona ulaştı
Dünya’dan Yener Karadeniz’in haberine göre, İstanbul Kuyumcular Odası Lideri Mustafa Atayık, bu yıl gurbetçilerin gelmemesi üzere etkenler nedeni ile perakendede altın satışlarının geçen yılların gerisinde kaldığını, düğün döneminin buruk geçtiğini söyledi. Lakin fiyatlardaki artış nedeni ile sarrafiye olarak tabir edilen yatırım altınlara olan talebin arttığını lisana getiren Atayık, “Ons altın ve gram fiyatlarının tarihi rekorlar kırması üzerine vatandaşlardan çok bir talep oluştu. Fiyat yükselmelerinden kaynaklı bu ağır talep, geçtiğimiz haftalarda Darphane üretim kapasitesinin de çok üzerine çıkmıştı. Günlük ortalama 2 tonluk ziynet altın talebi oluşmuştu. Darphane Genel Müdürlüğü piyasadan gelen taleplere karşılık vermek maksadıyla fazla mesai yaptı, cumartesi günü bile üretim yaptı ve kısa müddetliğine arz konusunda yaşanan sıkışıklık tümüyle giderildi” dedi.
Kuyumcularda hareketlilik sürüyor
Altın fiyatlarının 2000 dolara kadar çıkması, pandemi tesiri, mevduat faizlerinin düşük olması ve jeopolitik gelişmelerin tesiri iç piyasada altının daha da yükselmesine yol açtı ve gram altın fiyatları da 500 lirayı aştı. Artış karşısında mayıs ayında alınan karar ile doların birebir sıra altın süreçlerinde de vergi oranları binde 2’den yüzde 1’e çıkarıldı. Lakin kelam konusu vergi fizikî altın alışverişinde uygulanmıyor. Bunun kuyumcular önünde kuyruklara yol açtığını belirten Atayık, kelam konusu uygulamanın yerinde bir karar olduğuna dikkat çekerek, “Altın onsunun 2 bin doların üzerine çıktığı hafta üzere olmasa da kuyumculardaki hareketlilik devam ediyor” dedi.
İhracatta külçe arttı, takı azaldı
Pekala kelam konusu gelişmeler Türkiye’nin dış ticaret sayılarına nasıl yansıdı? Mücevher İhracatçıları Birliği Lideri Mustafa Kamar, Türkiye mücevher ihracatının külçe ve altın takı diye ikiye ayrıldığına dikkat çekerek birinci 7 ayda altın takı ihracatında düşüş, külçe altın ihracatında ise artış yaşandığını söyledi. Tüm dünyada yatırımlık altına olan talebin bu değişime yol açtığını anlatan Kamar, “Mücevher ihracatındaki düşüş yüzde 50’ye yaklaştı. Ağustos ayında da yüzde 50 düşüş var. Külçe altın ihracatı da temmuza kadar daima yükseldi. İç piyasadaki talepten ötürü artık külçe altın ihracatı da yapılamıyor, iç piyasada satılıyor. Zira iç piyasada külçe altın yaklaşık yüzde 1-2 civarında daha primli satılabiliyor. Bu nedenle önümüzdeki devirde hem külçe hem de mücevher takı ihracatımızda bir düşüş bekliyoruz. Nefesi kesilmeye başladı” diye konuştu.
Altın talebinin bankalardaki altın mevduatlarına da yansıdığını söyleyen Kamar, şöyle devam etti:
“İnsanlar kredi çekerek altın aldılar. Bankalardaki altın mevduatları artmaya başladı. İki ay evvel kişi başı hane halkı tasarruf oranları yüzde 13.5 iken altın tasarruf oranlarında yüzde 30’a çıktı. Bu oran halihazırda yüzde 40-50’lere çıkmıştır.”
sputnik
Para Tahlil
