İnsan kazanmaya doymaz. Sahip olduğunuz pay senedi süratle yükseliyorsa o yatırıma olan inancınız de bir balon üzere şişer.
Piyasada fiyatlar yükselirken değil düşerken kazanılır. Düşük fiyattan alıp yüksekten satmak gerekir. Lakin beynimiz bize oyun oynar. Yükselen piyasa iştah açar, düşen piyasa korkutur. Buna karşılık beklediğinizin üzerinde getiri elde ederseniz beyin risk iştahını arttırır. Beklentiyi revize eder. Yani yükselmeyi olağanlaştırır, devam edeceğini bekler.
Diyelim ki payımızı 10 TL’den aldık beklemediğimiz formda 3 ayda 28 TL oldu. Beynimizin bize verdiği ileti ekseriyetle bu yükselişin süreci istikametindedir. Pekala ya yükselmez de düşerse? İşte bu çılgın soru aklımızdan hiç çıkmaz. Yatırımcı bu soruya cevap ararken pay düşmeye başlar, lakin inat eder satmayız. O satmadıkça pay düşer, pay düştükçe o inat eder. Derken pişman olur.
Bunu yalnızca siz yaşamayacaksınız ya da yaşamadınız. İnsan beyni bu türlü çalışıyor. Bir şeye sahip değilken onun gözümüzdeki pahası bizim için yüksektir. Ona sahip olduğumuzda ise kıymeti düşer. Taa ki o şeyi kaybedene kadar…
O nedenle şayet düştüğünde duyduğunuz pişmanlık, çıktığındaki mutluluğunuzdan yüksek olacaksa ya hisseden çıkın ya da bir ölçü kar realize edin. Kar realize etmek, elinizdeki hisseyi karda iken satıp gerçek kara dönüştürmektir. Malum pay fiyatları daima dalgalanıyor. Hesabınızda bugünün sonunda 90.000 TL olması, yarın da olacağı manasına gelmiyor. Bunu hesabınıza nakit olarak geçirmek kar realizasyonu manasına geliyor.
Doç Dr Aysel Gündoğdu, blog sitesini ziyaret edin, adres aşağıda
Ziraat Yatırım’dan 2. çeyrek sektörel bilanço tahlili
Borsa değerli mı?
Norveç Servet Fonu: Borsalar ekonomik realiteden koptu!
Eyvah! Aldığım payın fiyatı düşüyor. Ne yapmalıyım?
Para Tahlil