Para Siyaseti Şurası (PPK), siyaset faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını değiştirmeyerek yüzde 8.25’te sabit tuttu.
Kararı değerlendirmeden evvel bir evvelki toplantıdan bu yana gelişmelere göz attığımızda TCMB aylık beklenti anketinde, yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 10.2’den yüzde 10.8’e; 12 ay sonrası için enflasyon beklentisi 0.4 yüzde puan artarak yüzde 9.7’ye ve 24 sonrası için beklenti 0.2 yüzde puan artarak yüzde 8.6’ya yükselmişti.
Ayrıntılarda, medyan bedeller itibariyle, TCMB siyaset faizinin bu ay yüzde 8.25’te sabit kalacağı, 6-12 ay vadede ise yüzde 9.0’a yükseleceği beklentisi kelam konusuydu. Yüklü ortalama fonlama maliyeti beklentileri ise Ağustos için yüzde 9.4, 3 ay sonrası için yüzde 10.0 ve 12 ay sonrası için yüzde 9.5 olmuştu. Bu, TCMB’nin likidite araçlarını kullanarak nakdî sıkılaşmaya gideceğini ima ediyordu.
Kurdaki yükseliş ve enflasyon görünümündeki bozulma ile bir arada Merkez Bankası yüzde 8.25 siyaset faizinden sağladığı 1 haftalık repo ihalelerini durdurmuştu. Bu faizin 1 puan altından sağlanan piyasa yapıcısı bankalara repo imkânını da evvel yarıya indirmiş, sonra büsbütün sonlandırmıştı. Böylelikle bankalar daha fazla gecelik repo (O/N) fonlama imkânını (yüzde 9.75) kullanmak zorunda kalmıştı.
TCMB, Kasım 2013’ten sonra birinci defa, faizi piyasada belirlenen klasik adapta repo ihaleleri açmaya başlamış, ihalelerde ortalama faiz siyaset ve O/N borç verme faizinin üzerine çıkmıştı.
TCMB tarafından bankalara sağlanan fonlamanın yüklü ortalama maliyeti, 16 Temmuz’da yüzde 7.34 düzeyine kadar geriledikten sonra 19 Ağustos itibariyle yüzde 9.37’ye kadar yükselmişti.
Özetle TCMB PPK toplantısını beklenmeden nakdî sıkılaşmayı süratle artırmıştı. Foreks’in yayımladığı ankette medyan beklenti siyaset faizinin yüzde 8.25’te sabit kalacağı istikametindeydi.
Açıklanan karar metnine gelecek olursak, salgın devrinde uygulamaya konularak iktisadi faaliyetin toparlanmasını sağlayan, ithalatı canlandıran likidite ve kredi siyasetlerinin alınacak kademeli önlemlerle sıkılaştırılacağı anlaşılıyor. Neden olarak da ünite maliyetlerdeki artışlara ek olarak döviz kuru ve kredilerde yaşanan gelişmelerin talep istikametli dezenflasyonist tesirleri sınırlaması ve bunun da çekirdek enflasyon göstergelerinin eğilimlerini yükseltmesi gösteriliyor.
Turizm gelirlerinde seyahat kısıtlamalarının hafifletilmesiyle kısmi bir iyileşmenin başladığını not eden Şura, bir evvelki toplantı metninde cari dengeyi destekleyici faktörler olarak saydığı ihracattaki toparlanma ve düşük emtia fiyatlarına bu toplantı metninde gerçek kur seviyesini de eklemiş bulunuyor.
Faizi artırmayarak likidite tedbirleriyle durumu yönetim eden TCMB’den bundan sonrası için bankaları geç likidite penceresine yönlendirecek (yüzde 11.25) bir atak gelebilir. Lakin bunun için hala limitsiz olan gecelik borçlanma imkânının sonlandırılması gerekiyor.
Dr Ali Orhan Yalçınkaya
Mevduat, Fon Akımı ve Rezerv Gelişmeleri
Türk Lirası çok mı bedelsiz yoksa düşüşü hak ediyor mu?
Yabancılar satışa doymuyor!
Negatif Faizin Iktisada Verdiği Ziyan: Spekülatif Balonlar Şişiyor!
Para Tahlil