Şubat ayında Türkiye’nin PMI endeksi Ocak ayındaki 54,4 düzeyinden 51,7’ye geriledi. İhracat tarafında siparişler artarken, COVID-19 nedeniyle yeni siparişleri yavaşlattı. Üretim artış tarafında kalırken, artış suratında yavaşlama gerçekleşti. Böylelikle istihdam tarafındaki iyileşme yeniden devam edebildi. TL’nin Kasım ayından bu yana istikrar kazanması maliyet baskılarını daha yavaş artırdı. Global tarafa benzeri halde tedarik sıkıntıları COVID-19 yasakları altında devam etti.
TL’nin paha kazanma sürecinin artan ABD tahvil faizleri ve yurtiçindeki gelişmeler nedeniyle aykırıya döndüğünü hesaba katarak, enflasyon tarafında ileriki aylkarda düzelmenin hafif kalması beklenebilir. Ekonomik büyüme ise Mart ayı prestijiyle yeniden olumlu tarafta kalsa da, ivmesini düşürecektir.
Markit Economics’in Şubat ayı Türkiye PMI açıklaması aşağıda:
İstanbul Sanayi Odası ve IHS Markit’ten elde edilen PMI® anket dataları, imalat dalının faaliyet şartlarındaki iyileşmenin Şubat’ta da sürdüğüne işaret etti. Yeni siparişlerin büyüme suratında gözlenen duraksamaya karşın firmalar üretimi artırmaya ve işgücünü genişletmeye devam etti. Öte yandan, Türk lirasının paha kazanmasına bağlı olarak hem girdi maliyetleri hem de sonuncu eser fiyatları enflasyonu bariz bir formda yavaşladı.
Manşet PMI, Şubat’ta üst üste dokuzuncu ay eşik paha 50,0’nin üzerinde gerçekleşerek faaliyet şartlarındaki iyileşmenin sürdüğü tarafında sinyal verdi. Ocak’ta 54,4 olarak ölçülen endeks Şubat’ta 51,7’ye gerileyerek bölümün performansında ölçülü bir iyileşmeye işaret etti.
Faaliyet şartlarında gözlenen genel iyileşme, koronavirüs (COVID-19) salgınının süregelen tesirleri altında yeni siparişlerde yaşanan yavaşlamaya karşın gerçekleşti. Bu ortada, yeni ihracat siparişleri ise üst üste ikinci ay artış kaydetti.
Yeni siparişlerdeki yavaşlama ve ham husus arzındaki sıkıntılara karşın, talep tarafında gözlenen kimi iyileşme işaretleri, imalatçıların üretimi artırmasında rol oynadı. Üretim üst üste ikinci ay artış gösterdi, lakin bu artış ölçülü seviyede kaydedildi.
Üretimde devam eden büyüme ile birlikte firmaların birikmiş işlerinde geçtiğimiz Eylül ayından beri en süratli düşüş yaşandı. Üretim ihtiyaçlarındaki artış ve yeni üretim çizgilerinin planlanması, firmaların Şubat’ta da istihdam seviyelerini artırmalarına yol açtı.
Böylelikle, mevcut istihdam artış trendi dokuzuncu aya ulaştı. Son aylarda Türk lirasında gerçekleşen bedel çıkarı, enflasyonist baskıların hafiflemesini sağladı. Girdi maliyetleri artmaya devam etti, fakat bu artış Temmuz 2020’den beri en düşük oranda gerçekleşti. Girdi fiyatlarında artış bildiren firmalar, bu durumu ham husus maliyetlerindeki yükselişe bağladı. Bilhassa iplik fiyatlarındaki artıştan sıklıkla bahsedildi. En son eser fiyatları enflasyonu ise azalmayı sürdürerek son 10 ayın en düşük seviyesinde kaydedildi.
Anket iştirakçileri, tedarik zincirlerindeki problemlerin devam ettiğini bildirdi. Ham unsur teminindeki zorluklar ve nakliye konteynırlarına erişimde yaşanan ıstıraplar, tedarikçilerin teslimat sürelerindeki keskin artışın devam etmesinde rol oynadı. Bu durum, satın alma faaliyetlerindeki hafif yavaşlama ile birleşerek girdi stoklarının daha da azalmasına yol açtı.
Yorum:
İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI anket dataları hakkında değerlendirmede bulunan IHS Markit İktisat Yöneticisi Andrew Harker, şunları söyledi:
“Şubat’ta yeni alınan siparişlerin yavaşladığına ait işaretlere karşın manşet Türkiye PMI endeksi müspet bölgedeki seyrini korudu. Bu
durum, firmaların yeni siparişlerdeki büyümenin duraksamasından etkilenmeyerek üretim ve istihdamı artırmaya devam etmesinden
kaynaklandı. Enflasyon cephesinde de olumlu gelişmeler dikkat çekti. Tedarik meselelerinin global çapta ham husus fiyatlarında yol açtığı yükselişe rağmen, Türk lirasındaki kıymet yararı bu baskıları hafifletmeye yardımcı oldu ve satış fiyatlarında geçen yılın Nisan ayından beri en düşük oranlı artışın gerçekleşmesini sağladı.”
Para Tahlil
