Tüm Oto Kiralama Kuruluşları Derneği (TOKKDER), 2020 yılına ilişkin bölüm bilgilerini açıkladı. Buna nazaran, operasyonel araç kiralama dalı 2020 yılında Türkiye’de satılan yeni arabaların yüzde 9,4’ü olan 57 bin 500 adet aracı filosuna kattı. Tıpkı periyotta, dalın faal büyüklüğü 39,6 milyar TL oldu. Geçtiğimiz sene, 2019 yılına nazaran yüzde 5,6 oranında daralan bölümün filosunda bulunan araç sayısı ise 263 bin adet olarak gerçekleşti.
Dalın tüm zorluklara karşın 2020 yılını iyi yönettiğini lisana getiren TOKKDER İdare Şurası Lideri İnan Ekici, “Trafik cezalarıyla ilgili düzenlemenin çabucak akabinde DHMİ’nin aldığı kira bedelleri kararı, araç kiralama dalı olarak 2021 yılına epeyce moralli başlamamızı sağladı. Bilhassa DHMİ’nin kararı kesime adeta can suyu oldu diyebiliriz. Bu bakımdan, başta Cumhurbaşkanımız olmak üzere Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ve DHMİ Genel Müdürlüğü’ne tüm bölüm ismine samimiyetle teşekkürlerimizi sunarız. 2021 yılının nasıl geçeceğini ise açıkçası pandeminin seyri belirleyecek. Alınan önlemler ve aşı uygulamaları ile birlikte pandeminin denetim altına alınarak hayatımızı tıpkı seviyede etkilemeyeceğini düşünüyorum. Bu kapsamda, 2021 kayıpları telafi ve yine büyümeye geçiş yılı olacak” değerlendirmesinde bulundu.
Araç kiralama bölümünün çatı kuruluşu Tüm Oto Kiralama Kuruluşları Derneği (TOKKDER), bağımsız araştırma şirketi Nielsen işbirliği ile hazırladığı 2020 yılı sonuçlarını içeren “TOKKDER Operasyonel Kiralama Dal Raporu”nu açıkladı. Rapora nazaran, operasyonel araç kiralama kesimi 2020 yılında Türkiye’de satılan yeni arabaların yüzde 9,4’ü olan 57 bin 500 adet aracı filosuna kattı. Bu devirde, bölümün faal büyüklüğü 39,6 milyar TL oldu. Geçtiğimiz sene, 2019 yılına nazaran yüzde 5,6 oranında daralan kesimin filosunda bulunan araç sayısı ise 263 bin adede düştü. Kesimin 2019 yılı sonundaki araç parkı 279 bin adetti.
Renault liderliğini sürdürdü, SUV’ların hissesi yüzde 5,3 oldu
TOKKDER raporuna nazaran, 2020 yılında Renault yüzde 24,4 hisse ile Türkiye operasyonel araç kiralama dalının en çok tercih edilen markası olmayı sürdürdü. Renault’u yüzde 15,2 ile Fiat, yüzde 11,7 ile Ford ve yüzde 11,6 ile Volkswagen markaları takip etti. Bu periyotta, kesimin araç parkının yüzde 50,8’i kompakt sınıf araçlardan oluşurken, küçük sınıf araçlar yüzde 26,7 ve üst-orta sınıf araçlar 12,9 hisse aldı. SUV gövde tipli araçların operasyonel kiralamadaki hissesi ise yüzde 5,3 olarak gerçekleşti. Raporda, dalın araç parkının yüzde 86,4’ünü dizel araçların oluşturması dikkat çeken bir öbür değerli bilgi olurken, otomatik vitesli araçların hissesi ise geçen yıl yüzde 65’lere kadar yükseldi.
Kiralamaların yüzde 70’i 30 ay ve üzerinde gerçekleşti
Raporda yer alan bilgilere nazaran, geçtiğimiz yıl Türkiye’de satılan yeni arabaların yüzde 10’una yakın kısmını satın alan operasyonel kiralama bölümü, bu periyotta iktisada değerli oranda vergi girdisi sağlamaya devam etti. Buna nazaran, bölümün 2020 yılında ödediği vergi 6,7 milyar TL’yi buldu. Kiralama mühletlerine bakıldığında ise, 2020 yılında Türkiye’deki operasyonel kiralamaların yüzde 52,2’sini 30- 42 ay periyodik mukavelelerin oluşturduğu görüldü. İkinci olarak en çok tercih edilen operasyonel kiralama müddeti yüzde 18,3 ile 43 ay ve üzeri kontratlar olurken, 18-30 aylık kontratlar yüzde 17,9 oranında tercih edildi.
“Sektör iyi bir gerilim testinden geçti”
TOKKDER İdare Konseyi Lideri İnan Ekici pandeminin iş hayatını önemli olarak etkilemeye devam ettiğini belirterek, “Şirketlerin araç parklarını küçülttüğü ve ödeme zahmeti yaşadığı, araç bulunurluğunun çok düşük olduğu bir ortamda kesim olarak müşterilerimize tahliller ürettik. Ödeme vade uzatımları üzere kolaylıklar sağladık. Birçok kesimin durduğu ya da faaliyetlerini yavaşlattığı bir yılda problemli alacaklarımızı ve nakit akışımızı iyi yönettik. Kesimimiz bu manada iyi bir gerilim testinden geçti ve geçmeye devam ediyor” biçiminde konuştu. Araç fiyatlarının ve finansman maliyetlerinin çok yükseldiğini de vurgulayan Ekici “Araç kiralama, işletmelere bilhassa KOBİ’lere bu periyotta çok kıymetli bir avantaj sunuyor. Mevcut koşullarda öz kaynak ve kredi limiti çok bedelli. Bu türlü bir ortamda kaynaklarını verimli kullanmak ismine işletmelerin, bilhassa KOBİ’lerin, araç muhtaçlıklarını kiralama sistemiyle karşılaması, bu sayede öz kaynak ve kredi limitlerini ana işlerini sağlıklı bir biçimde sürdürmek için kullanması her zamankinden daha kıymetli hale geldi” değerlendirmesinde bulundu.
“2021 telafi ve tekrar büyümeye geçiş yılı olacak”
Pandemi periyodunda bireylerin ulaşım tercihlerinin değiştiğini de tabir eden TOKKDER İdare Heyeti Lideri İnan Ekici, “Ulaşımın her tipinde ve kademesinde sıhhat, hasebiyle hijyen önlemleri çok değerli bir öge haline geldi. 2021 yılının nasıl geçeceğini ise pandeminin seyri belirleyecek. Alınan önlemler ve aşı uygulamalarıyla birlikte pandeminin denetim altına alınarak hayatımızı bu seviyede etkilemeyeceğini, iktisatların toparlanma sürecine gireceğini, ekonomik aktivitenin hızlanacağını, buna bağlı olarak kaynakların verimli kullanımı ismine sunduğu avantajlardan dolayı operasyonel araç kiralamanın tercih ögesi olacağını düşünüyorum. 2021, kayıpları telafi ve tekrar büyümeye geçiş yılı olacak” dedi.
“48 aydan uzun kiralama yapamıyoruz”
Yürürlüğe giren yeni düzenlemeyle, trafik kural ihlali yapan kiralık araçların tescil plakasına uygulanan cezai süreçlerin Kiralık Araç Bildirim Sistemi’nden (KABİS) tespit edilmesi halinde, direkt aracın kiracısına uygulanacağını hatırlatan İnan Ekici, “Bu düzenlemenin çabucak akabinde DHMİ’nin aldığı kira bedelleri kararı, araç kiralama dalı olarak 2021 yılına hayli moralli başlamamızı sağladı. Bilhassa DHMİ’nin kararı dala adeta can suyu oldu diyebiliriz. Bu bakımdan, başta Cumhurbaşkanımız olmak üzere Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ve DHMİ Genel Müdürlüğü’ne tüm dal ismine samimiyetle teşekkürlerimizi sunarız. Bilhassa, geçen yıla ilişkin kira bedellerinin iptal edilmesinin yanı sıra önümüzdeki periyot kiralarının yüzde 50 indirimli uygulanacak olması araç kiralama kesimi açısından hayli stratejik ve bedelli bir karar oldu. Artık gündemimizde değerli birkaç husus daha var. Tasarruf etmek isteyen birçok kesim müşterisi içinde bulunduğumuz devirde, mevcut araçlarını yenilemek yerine bu araçların kira müddetlerini uzatmak istiyor. Mevzuat gereği dal olarak 48 aydan uzun periyodik araç kiralaması yapamıyoruz. Bu durumun aşılması için ilgili devlet kurumları nezdinde girişimlerimizi sürdürüyoruz. Bir öbür beklentimiz ise kiralık araç hırsızlıklarının önüne geçilebilmesi için gerekli yasal düzenlemelerin yapılması ve bu suça uygulanan cezanın artırılmasıdır” dedi.
Para Tahlil