Rene Magritte’nin 1958 tarihli “Hegel’in Tatili” tablosunda yarısından biraz fazlası su ile doldurulmuş bir bardak şemsiyenin üzerinde resmedilmiştir.
Resmi birinci gördüğümde aklıma mecnun sorular üşüşmüştü: O bardağın orada ne işi var? Şemsiyeyi kim tutuyor? Bardağın duruşuna bakacak olursan suyun dökülmesi pek mümkün görünmüyor, o vakit şemsiyeye ne gerek var? Madem su dökülmeyecek, şemsiye neden açık?
İster istemez “sanatçı burada benim algımla” oynuyor hissine kapılmış ve konu “suyum dökülmesin, şemsiyem açılmasın” değilmiş diye düşünmüştüm.
IMF’nin dün yayımladığı Dünya Ekonomik Görünüm raporunu, bir gün evvel açıklanan Türkiye iktisadına ait 4. Husus konsültasyonu kapsamındaki rutin gözden geçirmenin öncü bulguları ile bir arada okurken “algımla mı oynanıyor?” diye sormadan edemedim.
IMF, global iktisat için 2020 yılı daralma varsayımını Ekim ayında açıklamış olduğu %4,4 seviyesinden % 3,5’e indirirken, 2021 büyüme beklentisini %5,2’den %5,5’e yükseltti, 2022 yılı için ise %4,2 büyüme varsayımını korudu.
IMF, Ekim raporunda 2020 yılında Türkiye iktisadı için %5 daralma tarafında olan iddiasını %1,2 büyümeye, 2021 büyüme kestirimini ise %5’ten %6’ya çıkarırken, 2022 için daha düşük bir patikada %3,5 büyüme varsayımında bulundu.
IMF’nin Türkiye için 2020 yılı beklentisinden son çeyrekte büyümenin %3-3.2 bandında olacağını öngördüğü anlaşılıyor. Öncü göstergeler ise bunun çok üzerinde %5’e yaklaşan bir büyüme görebileceğimizi düşündürüyor. Bu durumda 2020 yılında büyüme %1,7 olacak.
2021 yılının tamamı için şöyle kolay bir matematik yürütelim: Çeyreklik büyümenin hiç değişmeyip mevsim ve takvim tesirinden arındırılmış olarak %1,5 seviyesinde korunacağı varsayımı altında bu yıl büyümenin IMF’nin öngördüğüne emsal formda %6 olacağını söyleyebiliriz. Bunun içinde 2020 yılında pandeminin neden olduğu baz tesiri de bulunuyor.
Geçtiğimiz yıldaki kredi ivmesinden eser yok şu anda, üstüne bir de TCMB’nin “sıkı para politikası” kelam konusu. Döviz rezervlerinin düşüklüğü ve yüksek dış finansman gereksinimi nedeniyle yurtiçinden ve yurtdışından gelecek şoklara karşı savunmasız oluşumuz ise gayreti. Hasebiyle iktisadın bunun daha altında %4-5 bandında büyüyeceğini düşünüyorum.
Asıl düşündürücü olan ise IMF’nin 2022 yılı için öngördüğü %3,5’luk büyüme öngörüsü ve bunun yeni bir büyüme patikasına işaret edip etmediği.
Farklı sayılar bulunmakla birlikte Türkiye’nin potansiyel büyümesi için %5 komşuluğunda iddialarda bulunuluyor. IMF raporu yeni bir durumu haber veriyorsa o vakit bardaktaki su dökülmekle kalmaz şemsiye açık olmasına karşın bir de ıslanırız.
Dr Yalçınkaya’nın blog sitesini ziyaret edin
Global ticaret salgın öncesi düzeylere geri dönüyor
DAVOS 2021: Dünya, COVID ve iklim değişikliği nedeniyle “açlık salgını” ile karşı karşıya
IMF Dünya Ekonomik Görünümü: Gelişmekte olan piyasalar için farklı bir büyüme yolu
Para Tahlil