Pandemi nedeniyle işleri duran milyonlarca esnaf ya işletmesini borcundan ötürü kapattı ya da devretti. Bir anda gelirlerini kaybeden esnaf çaresizce yardım eli uzatılmasını bekliyor.
Pandemi nedeniyle ekonomik kasvete giren ve dükkanını kapatmak zorunda kalan esnaf kan ağlıyor. İş yerleri kapandığı için konutlarına ekmek götüremeyen Türkiye’nin dört bir yanındaki esnaf, kaygılarını SÖZCÜ’ye anlattı.
BİR ANDA İŞSİZ KALDILAR
Aydın’da çay ocağı işleten Selma Turhal, pandemide iş yapamadığı için işini devretmek zorunda kaldığını söyledi. Turhal, “Kredi çekmek zorunda kaldık. Onu da ödemekte zorlandık. Meşakkat büyüyünce öbür gelirimiz olmadığı için iş yerini devrettik. Şu an hiç bir iş yapmıyorum” dedi. İşler durunca Konya’daki esnaf lokantasını kapatmak zorunda kaldığını söyleyen 60 yaşındaki Nebi Ünler, “3 emekçim de işsiz kaldı” diye konuştu.
Konya’da bir okulda kantin işleten 47 yaşındaki Atilla Koç ise “Ben ve eşim pandemi öncesi 2 başka okulda kantin işletiyorduk. Pandemi uzayınca mukavelelerimizi iptal ettirdik. Devletimizden de dayanak göremedik. Hayatımı devam ettirebilmek için otomobilimi bile sattım” diye sıkıntı yandı.
Devredemedi, kapattı
Eskişehir Tepebaşı’nda tuhafiyecilik yapan 32 yaşındaki 2 çocuk annesi Hatice Koca, dükkanını devren satamadığı için boşalttı. Koca, “MS hastasıyım ve Bağ-Kur borcum nedeniyle ilaçlarımı alamıyorum. Dükkanın kirası 750 lira, elektriği, vergisi, stopajı vardı. Talip çıkmadığı için kapattım. Yeniden paklık işi yapacağım” dedi.
Denizli’de restoran işleten 63 yaşındaki İlhan Aybey ve 54 yaşındaki Gönül Aybey, işçi maaşlarını dahi ödeyemeyecek duruma geldiklerini belirterek, şöyle konuştular: “34 yıl devlete karşı sorumluluklarımızı eksiksiz yerine getirdik. Devletten beklediğimiz bizim üzere dürüst çalışanlara sahip çıkmasıydı, olmadı. Bir başımıza bırakıldık. Sonunda kepenklerimizi indirdik.”
Maske kontrolü sırasında Denizli Valisi Ali Fuat Atik’in maske takması gerektiği ikazından sonra, “Öldük, bittik. Gebermek istiyorum” diyen esnaf Üzeyir Yazır da işletmesini kapattı. Yazır, “60 bin liram vardı, artık 100 bin lira borcum var. İş arıyorum. Psikolojim bozuldu” diye konuştu.
Kayseri’de kirasını ödeyemediği için bir alışveriş merkezindeki 2 dükkanı icralık olan ve eşyalarına el konulan Aysun Bıyık isimli bayan hudut krizi geçirdi. “Esnaf kan ağlıyor’ diyerek isyan eden Bıyık, “Ödeyemiyorum arkadaş, ödeyemiyorum” diyerek feryat etti. 1 yıllık kirasını ödeyemediği için borcunu yapılandırdığını söyleyen Bıyık, şunları söyledi:
“İlk taksit olan 40 bin lirayı da iş olmadığı için ödeyemedik. Daha icra kararı olmadan dükkandaki eşyalara el koymak istediler. O anda kendimi kaybedip hudut krizi geçirdim. Daha sonra icra kararı geldi. Dükkanımızı kapattık. Cumhurbaşkanımız pandemide esnafa takviye verildiğini ve kapanan iş yeri olmadığını söylemişti. Kendisinden dayanak bekliyoruz.”
Salgın nedeniyle faaliyetlerine orta verilen esnafın vergi ödemeleri ertelendi. Lokanta, kafe ve düğün salonları ise kapsam dışı bırakıldı. CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, “Sadece Eskişehir’de 3 bini aşkın, ülkede ise on binlerce lokantacı var. Onların günahı ne?” dedi.
Kemal ATLAN/Latif SANSÜR/Müslüm EVCİ/Selami AYDIN
Haberin devamı için: https://www.sozcu.com.tr/2021/ekonomi/kapaniyoruz-6229988/
Para Tahlil
