Avrupa’da mutasyona uğramış koronavirüs paniği
İngiltere Sıhhat Bakanı Matt Hancock’un mutasyona uğramış koronavirüsün “kontrolden çıktığı” ve Birleşik Krallık’ın birtakım bölgelerinin yeni bir kısıtlama kademesine geçeceği istikametindeki ihtarının akabinde, AB ülkeleri Pazartesi günü acil bir toplantı düzenleyecek. Yarınki toplantının akabinde Avrupa genelinde daha fazla kısıtlama ve seyahat yasağı görmemiz mümkün. Bunun finansal piyasalar üzerindeki birinci tesiri Euro ve Sterlin’de, yeni teşvik paketiyle doların bedel kaybetmesine karşın paha kaybı olabilir. Hollanda, Belçika, Danimarka ve İsrail dahil olmak üzere birçok ülke İngiltere’ye seyahati yasaklarken, İtalya Sıhhat Bakanlığı da İtalya’da yeni koronavirüs tipine rastlandığını duyurdu. Türkiye’de de önlem gayeli olarak İngiltere, Danimarka, Hollanda ve Güney Afrika’dan ülkemize olan uçuşlarda süreksiz durdurma kararı alındı.
ABD’de mali teşvik paketi konusunda mutabakata varıldı
ABD’de demokratlar ve cumhuriyetçiler Cumartesi gecesi 900 milyar dolarlık mali dayanak paketi üzerinde anlaştı. Paket şimdi yasalaşmadı fakat ABD vatandaşları için 600$ direkt dayanak, 300$’lık federal işsizlik sigortası bonusu, kirasını ve personel fiyatlarını ödeme zahmeti çekenlere daha fazla maddi yardım ve de aşı dağıtım fonlarına dayanağı içermesi bekleniyor.
Enflasyon beklentilerinde bozulma devam ediyor
Aralık ayı beklenti anketinde yılsonu enflasyon beklentileri %12.47’den %14.18’e revize edilirken 12 ay ileriye dönük enflasyon beklentisi yani gelecek yılın Aralık ayına dair beklenti %10.77’den %10.84’e yükseldi. 24 ay ileriye dönük enflasyon beklentisi ise %9.20’den %9.24’e çıktı. İştirakçilerin bu ayın siyaset faizine dair beklentileri 24 Aralık’ta gerçekleştirilecek PPK toplantısından ortalama 1.18 puanlık bir faiz artışına işaret ediyor. İştirakçiler bu ay siyaset faizinin 16.18 olmasını, önümüzdeki 3 ay içerisinde çok büyük bir değişim göstermeyerek %16.39 olmasını lakin 6 ay sonrasının siyaset faizinin daha düşük düzeylerde %15.6 olmasını bekliyor.
12 ve 24 ay ileriye dönük siyaset faizi beklentileri ise sırayla %13.18 ve %10.71 düzeyinde. Beklenti anketine nazaran 12 ay ileriye dönük kur beklentisi 8.4099’dan 8.3733’e gerileyerek önümüzdeki yıl içerisinde yaklaşık %9.4’lük bir bedel kaybına işaret etti. Bu yıl sonu için daralma beklentileri %0.6’dan %0.5 büyümeye revize edilirken gelecek yılın ortalama büyüme beklentisi %4.0’ten %3.8’e çekildi. Cari açığın ise bu yıl sonunda 34.0 milyar dolar olması beklenirken gelecek yıl cari açığın 22.4 milyar dolara gerilemesi bekleniyor.
Beklenti anketinden gördüğümüz kadarıyla enflasyonda yükselişin devam etmesi, TCMB’nin yılın birinci yarısında daha fazla sıkılaştırma yapması, akabinde para siyasetini gevşetmesi, büyüme görünümünün ise bu yıla göre iktisat idaresinin beklediği düzeylerde olmasa da iyileşme göstermesi, bununla biraz tezat halde cari açığın gerilemesi bekleniyor. Bizim beklentimiz ise emsal bir görünüme işaret etmekle birlikte gelecek yıl cari açığın daha yüksek düzeylerde oluşabileceği tarafında.
TCMB 24 Aralık’da düzenleyeceği PPK toplantısının akabinde saat 14:00’te faiz kararını açıklayacak
Piyasa beklentisi TCMB’nin 150 baz puan arttırım yapması istikametinde. Kur volatilitesinin düşmüş olması, mevduatta stopaj indiriminin uzatılması, arabada kredi taksitlerinin azaltılması üzere dolarizasyonun önüne geçecek tedbirlerin TCMB’yi daha düşük oranlı bir artırıma götürebileceğini düşündüğümüz için bizim beklentimiz 75 baz puan artırım tarafında. Piyasa beklentisinin altında bir faiz artışı kurda hafif üst harekete neden olabilir. Rastgele bir faiz artışının olmaması kurda daha bariz bir negatif tepkiye neden olacaktır.
Haftanın en değerli bilgileri gerçek kesim itimat endeksi, tüketici itimat endeksi ve turizm olacak
Aralık ayı gerçek kesim itimadı ve kapasite kullanımı ile ilgili bir piyasa beklentisi bulunmuyor fakat gerçek kesim itimat endeksi mevsimsellikten arındırılmış bazda aylık %2.1 düşüşle Kasım ayında 107.4 olmuş, kapasite kullanımı %75.3 kıymetini almıştı. Tüketici itimadı ile %2.2 düşüşle Kasım’da 80.1 olmuştu. Tüketici ve gerçek kesim itimadında bozulma ekonomik toparlanmanın salgının ikinci salgasına yönelik tedbirlerle birlikte sekteye uğrayabileceğine dair beklentileri körükleyecektir.
Cuma günü yayınlanacak Kasım ayı turizm istatistikleri ile ilgili de beklenti bulunmuyor lakin Ekim ayında gelen turist sayısındaki düşüş %59.4 olmuştu. Düşüşün devam etmesi cari açıkta turizm kaynaklı bozulmanın devam etmesine neden olacaktır.
Haftanın ana yurtdışı bilgi gündemi ABD ve İngiltere GSYH ile ABD çekirdek PCE
Salı günü TSİ 10:00’da açıklanacak İngiltere 3Q20 GSYH’sine dair son iddianın çeyreksel bazda %15.5’lik bir büyümeye, yıllık bazda ise %9.6’lık bir daralmaya işaret etmesi bekleniyor. Evvelki çeyrekte İngiltere iktisadı %21.5 daralma göstermişti.
Birebir gün 16:30’da yayınlanacak ABD 3Ç20 GSYH’sinin ise yıllıklandırılmış bazda %33.1’lik büyüme oranını teyit etmesi bekleniyor. Evvelki çeyrekte ABD iktisadı %31.4 daralmıştı.
Çarşamba Fed’in %2.0’lik enflasyon maksadına temel teşkil eden çekirdek PCE enflasyonu açıklanacak. Piyasa Kasım ayında çekirdek PCE enflasyonunun Kasım’da %1.4’ten %1.5’e hızlanma göstermesini bekliyor. Bu hafta gerçekleşen FOMC toplantısına nazaran Fed üyeleri yılsonunda çekirdek PCE enflasyonunun %1.4 olmasını bekliyorlar. Eylül toplantısında bu beklenti %1.5 seviyesindeydi.
Ayrıyeten hafta içinde yayınlanacak ABD güçlü mal siparişleri, yeni ve 2. el konut satışları, ferdî gelirler ve harcamalar ile Japonya perakende satışlar da ekonomik aktiviteye dair değerli ipuçları verecek. Salı günü 18:00’de yayınlanacak 2. el konut satışlarının Kasım’da aylık bazda %1.0 gerileyerek 6.7 milyon olması bekleniyor. Evvelki ay 2. el konut satışları %4.3 artışla 6.85 milyon olmuştu.
Çarşamba 18:00’de yayınlanacak ABD yeni konut satışlarının Kasım’da evvelki aya nazaran %0.9 düşüşle 0.99 milyon olması bekleniyor. Evvelki ay yeni konut satışları %0.3 gerilemişti.
ABD’de ekonomik aktivite açısından değerli bir gösterge olan ferdî harcamaların Kasım’da %0.2 düşmüş olduğu kestirim ediliyor. Ekim’de evvelki aya nazaran %0.5 artış yaşanmıştı. Ekim’de %0.7 düşen şahsî gelirlerin ise %0.3 gerilediği iddia ediliyor.
ABD’de perşembe 16:30’da sağlam mal siparişleri açıklanacak. Ekim’de aylık bazda %1.3 artan sağlam mal siparişlerinin Kasım’da %0.6 artış göstermesi, ulaştırma hariç sağlam mal siparişlerinin ise %1.3’lük aylık artıştan %0.5’e yavaşlama göstermesi bekleniyor. ABD’de datalar suratını arttıran salgının bilgiler çok büyük bozulma göstermese de Kasım ayında evvelki aya nazaran ekonomik aktivitede yavaşlamaya neden olduğuna işaret ediyor.
Cuma günü sabah 02:50’de açıklanacak Japonya perakende satışların Kasım ayında evvelki yılın birebir ayına nazaran %1.7 artış göstermesi bekleniyor. Bu artış oranı evvelki ay kaydedilen %6.4’lük artışa göre değerli bir yavaşlamaya işaret ediyor. Japonya’da tıpkı gün birebir saatte yayınlanacak işsizlik oranının %3.1’de sabit kalması bekleniyor.
Hasret Derici Şengül, SPINN Consulting
Erol Taşdelen: Bankalar hangi kesimlerde battı?
Yenileme: Koronavirüs mutasyona uğradı! Boris Johnson açıklaması
Atilla Yeşilada: Türkiye iflas krizi yaşar mı?
Dr. Murat Kubilay: “Sermaye akıyor fırsatı yakalamalıyız”
@ozlemderici
Para Tahlil