JH’da Fed’in yeni periyodun kapısını açtığı bildirilerin akabinde kaleme aldığım iki yazıyı bu hafta genişleterek devam ettirmek istiyorum. Etrafta olan bitene baktığımda mevzunun şimdi hak ettiği kıymete ulaşabildiği kanaatinde değilim. Elbette bunda kıssaya yalnızca fiyatlamaların kısa vadeli yaklaşımları üzerinden alışagelmiş sıhhatsiz davranış düzeneğinin da tesiri var, zamanlama açısından büyük bir yanılgı olarak gördüğüm EUR düzeyine yönelik tartışmaların da.
Sahi nasıl gelişmişti? JH’da Fed’in yeni yol haritası sunuldu, haziran ortasından bu yana bedel kazanımı içerisinde olan EUR’ya yönelik tartışmalar öne çıktı, Amerikan Doları’nın temelde zayıf performans ile hareket edeceği 3-4 yıllık yeni bir periyodun eşiğinde olduğumuza yönelik sorgulamalar arttı ve top döndü dolaştı ECB’nin alanında kaldı. Net mi? Net.
Bir evvelki yazıda ECB’nin apansız beliren kıymetli EUR tartışmalarına piyasa işlemcilerinin talebi doğrultusunda reaksiyon göstermesinin zamanlama olarak hem erken hem de büyük bir yanılgı olacağına dair akıl yürütmesi yapıyorduk. Neden? Çünkü ismi her ne olursa olsun merkez bankalarının, üstelik bir de küresel rol üstlenmiş Fed ve ECB üzere kurumların kısa vadeli akışa önemli yapısal sorunlara yol açma potansiyeli doğmadan reaksiyon göstermesini beklemek hakikat değil. Son EUR yükselişine yönelik reaksiyonları de bu kapsamda kıymetlendirmek gerek. Evet, ECB’nin 2012’deki kendi çalışmaları “ticaret yüklü EUR” ölçümlemesindeki her yüzde 10’luk yükselişin GSYH ve enflasyon üzerinde aşağı istikametli baskılar kurduğuna işaret ediyor. Lakin, gözden kaçırılan nokta buradaki temel tesirin 2-3 yıl içerisinde olduğu ve hareketin “kalıcı trend oluşumu” fazına geçmesi durumunda gerçekleştiği. Net mi? Pek o denli durmasa da net olmalı.
10 Eylül toplantısında ECB duruşunu olması gerektiği halde ve pek istikrarlı yorumlamak mümkün. Neden? Öncelikle her EUR hareketine ECB nezdinde reaksiyon sistemi çalıştırılması hakikat ve sağlıklı değil. Öte yandan mevduat faizinin (-%0.5) negatif alanda ne kadar daha hareket alanı kaldığı ve efektifliği muazzam bir soru işareti. Etki-tepki sürecinin devreye alınması için o toplantının bu toplantı olmadığı aşikardı ve o denli de oldu. Şayet, orta vadede JH sonrası sürecin işlemesi gerektiği formda işlediği senaryo gerçekleşecek olursa yapısal Amerikan Doları zayıflamasına karşı ECB’nin 1.25-1.30’lu EURUSD paritesi düzeylerinde trend oluşumunu engellemesi için cephane kullanımına başvurması gerekebilir ve başka siyasetlerin rotasından şaşmasını engellemek için elzem de olabilir. Tekrarlayalım; zamanlama için şimdi erken.
Net/net pandemide oluşan tahribatın hasar azaltımı ve tekrar inşası süreci daha çok su kaldıracak. Durun, şimdi bitmedi; ECB’nin Stratejik Gözden Geçirme (SGG) süreci 2021 ortasında tamamlanacak ve onlar da oyunun kurallarını yine yazacaklar. Pekala, GOÜ merkez bankalarında bu şekil bir hazırlık var mı? Yeni sürece bilinen ezberlerin rehberliğinde mi girmek istiyorlar yoksa değişen şartları dikkate alarak şekillendirdikleri farklı bir çerçeve ile mi? Rajan’lı RBI için evet, mevcut idare için hayır. Muhtemelen Rusya MB (CBR) analitik yaklaşımlarını devam ettirmeye aday birinci isim.
Yazının Kaynağına Buradan Ulaşabilirsiniz
Para Tahlil
