Evvelki hafta başında ABD borsalarında bilhassa de Nasdaq endeksinde sert bir düzeltmeye karşı uyarmış, opsiyon ve bunların hedge etme dinamiği nasıl yükselişte aşırılıklar yarattıysa bu sefer zıdda işleyebileceğini tez etmiştik. Gerçekten akabinde gelen satış baskısı bilhassa Nasdaq endeksinde son ayların en keskini oldu.
Yeniden yorumlarımızda geride kalan varlık sınıflarının bu düzeltmede daha iyi performans gösterebileceğini tabir etmiştik. Hakikaten de geneli itibariyle, BIST endeksleri dahil, global çapta geride kalan varlık sınıfları daha iyi bir performans gösterdi.
Son aylarda başlığın içinde ABD seçimleri ve enflasyonun dönüşü tabirleri geçen rapor ve yorumlar yazmıştık. Savımız enflasyonun hem Türkiye’de hem de daha sonraki aylarda global çapta beklentileri aşmaya başlayabileceğiydi. Ayrıyeten bu ihtimalin piyasalar tarafından gereğince değerlendirilmediği ve münasebetiyle fiyatlanmadığını da vurgulamıştık. Hakikaten ondan sonraki vakitte biz de enflasyonun birinci kestirimlerin üstüne çıkacağı ve seneyi yüksek ihtimalle yüzde 10’un üzerinde kapatacağı yavaş yavaş konsensüs görüş haline geldi. Piyasadaki faiz fiyatlamaları bununla birlikte üst taraflı değişti.
Global çapta ise şimdi enflasyonun yükselebileceğine dair fiyatlama pek yok ki bu geçmiş yılların deneyimi göz önüne alındığında çok da beklenmedik değil. Öte yandan geçen hafta ABD’de açıklanan TÜFE verisi iki ay üst üste enflasyonun beklentileri aştığını gösterdi. Buna karşın enflasyon beklentilerinin artmaması hatta enflasyona endeksli bonolara (TIPS) baktığımızda ağustos sonundan bu yana gerilediğini görüyoruz.
Bizim beklentimiz ise global enflasyonun önümüzdeki yılın en değerli gündem unsurlarından biri olacağı. Neden yahut nasıl? Daha evvel de söz ettiğimiz üzere Çin’de gördüğümüz üzere süratli kredi büyümesi ve para tabanı artışlarının başka ülkelerde de bir norm haline geleceğini, daha değerlisi çok daha yüksek bütçe açıklarının merkez bankaları tarafından finanse edileceğini düşünüyoruz. Bu nedenle de son durağın stagflasyon olduğunu tabir ediyoruz.
Öte yandan piyasalar açısından varış noktası kadar güzergâh da kıymetli. Yılsonuna yanlışsız gösterime girmesi beklenen Frank Herbert’in kitabından uyarlanan Dune sinemasının kitapta da değerli bir pasajı çağrıştıran fragmanlarında geçen “Korkunun ötesinde yazgı mi bekler?” sorusu akıllarımıza geliyor. Bu sorunun cevabını bilemiyoruz lakin ABD’de tıkanmış üzere görünen 1-2 trilyonluk harcama paketi için de sanki siyaset yapıcılarının harcama paketinde muahedesi için piyasalarda mart ayına misal ancak daha düşük yoğunluklu bir kaygı dalgası mı gerekecek diye düşünmeden de edemiyoruz. Şayet harcamalar konusunda muahede sağlanmazsa ve aşı konusunda daha somut iyi haberler gelmezse bilhassa de ABD seçimlerine yaklaşırken piyasaların tekrar baskı altına girebileceğini düşünüyoruz. Maliye ve siyaset tarafında yakın vadede tekrar dayanak gelmeyecek üzere gözüken Avrupa’nın borsa endekslerinin (örneğin STOXX50) de baskı altına girmesi muhtemel.
ABD seçimleri konusu gitgide daha fazla dillendirilmeye başlanıyor. Münasebetiyle riskler fiyatlanmış diyebilir miyiz? Buna net bir formda karşılık vermek güç. Riskler hiç fiyatlanmıyor diyemeyiz. En azından global risk barometrelerinden ikisi olarak düşünebileceğimiz USD/JPY volatilite ve VIX endeksinin 2 ay vadelerine baktığımızda öteki vadelere nazaran epeyce yüksek olduğunu görebiliyoruz. Yapılacak çıkarım ise bizce ABD seçim riskleri kısmen fiyatlanıyor ancak sonucun çok yakın olması sonucu hususun eyaletlerde tekrar sayıma ve Anayasa duruşmasına taşınıp haftalar hatta aylar uzunluğu sürebilecek bir hal alması bizce fiyatlanmıyor. Bu ortada piyasalar açısından en kıymetli değişkenlerden biri de bir aşının geniş bölümler için hazır hale gelip gelmeyeceği problemi. Bu sorunun karşılığının da değişik piyasalarda çok farklı yansıması olacaktır. Mart’tan bu yana gördüğümüz piyasa trendlerin tam bilakis dönme ihtimali hayli yüksek. Ayrıyeten, merkez bankalarının, bilhassa de daha evvel değindiğimiz FED’in, yeni stratejileri gereği iktisatların tekrar hızlanmasına karşı durmayacağını düşünüyoruz.
Baş Stratejist Murat Berk
Moody’s sonrası Euro-tahvil ve CDS’lerde satış hakim
Finansoloji: Kripto paraların ileride çok kıymetli olacağı söyleniyor. Almalı mıyım?
Atilla Yesilada-Artunc Kocabalkan: Orta vadede dolar düşer, borsa yükselir
Rahim Ak Yazdı: Yatırımcıyı Mercedes’le tavlıyorlar!
Para Tahlil