14 Eylül 2020, Pazartesi
Ağustos ayı Tarım eserleri üretici fiyat endeksi (Tarım-ÜFE) açıklanacak. Temmuz ayında Tarım-ÜFE evvelki aya nazaran %0,49, evvelki yılın tıpkı ayına nazaran %16,28 artış kaydetmişti.
TÜİK Temmuz ayı sanayi üretim endeksi bilgilerini açıklayacak. Endeks Haziran ayında evvelki aya nazaran %17,6, evvelki yılın tıpkı ayına nazaran %0,1 artış kaydetmişti. Haziran ayı verisiyle birlikte sanayi üretimi ikinci çeyrekte, bir evvelki çeyreğe nazaran %20,2, bir evvelki yılın tıpkı çeyreğine nazaran %16,9 daralma kaydetmiş oldu. Sanayi üretimi endeksi ile paralellik gösteren SAMEKS Sanayi Üretimi Endeksi Haziran ve Temmuz aylarında 51,8 ve 55,6 pahalarını alarak arkası arkasına yükseliş kaydetmişti. Endeksin 50 düzeyinin üzerindeki bedeller kesimde evvelki aya nazaran büyümeye işaret ediyor.
Ağustos ayında ise SAMEKS Sanayi Üretimi Endeksi 51 kıymeti ile evvelki aya nazaran büyümüş olsa da büyüme suratında yavaşlama olduğunu gösterdi ki bu yavaşlamada Ağustos ayı TİM ihracat verisindeki düşüşün tesiri olduğunu öte yandan bu düşüşün iç talepteki artışla kısmen telefi edildiğini düşünüyorum. Bu datalar ışığında, sanayi üretimi endeksinin Temmuz ve Ağustos aylarında yükselişini sürdüreceği ihtimalini görüyorum. Tüketim (ETTE Tüketim Endeksi, kredi verileri), dış ticaret, itimat endeksleri (Reel Kesim Itimat Endeksi) ve üretim (kapasite kullanımı, SAMEKS) bilgileri sanayi üretiminin Temmuz ayında evvelki aya nazaran artışını sürdüreceği, Ağustos ayında ise aylık bazda sürat kaybı yaşanacağı işaretini veriyor.
Temmuz ayı perakende satış endeksleri açıklanacak. Endeks Haziran ayında evvelki aya nazaran %16,5 artış kaydederken evvelki yılın birebir ayına nazaran %0,8’lik düşüş yaşamıştı. Sanayi üretimi endeksleriyle paralellik gösteren perakende satış endeksi, kredilerdeki artışın dayanağıyla Temmuz ve Ağustos aylarında artış eğilimi gösterecek.
15 Eylül 2020, Salı
Ağustos ayı merkezi idare bütçe bilgileri açıklanacak. Merkezi idare bütçe istikrarına yakın sonuçlar veren Hazine nakit bütçesi geçen hafta açıklandığı üzere Ağustos ayında 30,4 milyar TL fazla vermişti. Münasebetiyle merkezi idare bütçe istikrarı de Ağustos ayında fazla verecek. Merkezi idare bütçesi yılbaşından bu yana toplam 139,1 milyar TL açık verdi.
Ağustos ayı konut satışları açıklanacak. Temmuz ayında 229 bin 357 konut satışı ile tarihi rekor kırıldı.
16 Eylül 2020, Çarşamba
ABD Merkez Bankası Fed, faiz kararını açıklayacak. Fed yeni para siyaseti yaklaşımı dahilinde azamî istihdam ve ortalama %2 enflasyonu hedefliyor. Şubat ayında %3,5 ile tarihi düşük düzeyini gören işsizlik oranı Kovid-19 salgını ile kapatmaların devreye girdiği Nisan ayında tarihi yüksek düzey olan %14,7’ye yükselmişti. Ekonomik faaliyetlerin Mayıs ayında devreye alınmasıyla işsizlik oranı düşerek en son Ağustos ayında %8,4 düzeyine geriledi. Bunda iç talepteki artışın hizmet ve üretim bölümlerine direkt yansımasının tesiri var. İkinci çeyrekte ABD iktisadı evvelki çeyreğe nazaran yıllıklandırılmış olarak %31,7 daralma kaydetmişti. Temmuz ve Ağustos dataları mal ve hizmet üretiminde iyileşme işaretleri veriyor. Toplantıdan siyaset faizi ile ilgili bir değişiklik kararı gelmeyecek. Dikkat edeceğimiz ayrıntılar Fed’in ekonomik öngörüleri olacak.
Temmuz ayı Merkez Bankası konut fiyat endeksi yayınlanacak. Haziran ayında endeks aylık %2,6 yükselişle 139,5 düzeyine yükselmişti.
Temmuz ayı özel dal uzun vadeli kredi borcu açıklanacak. Şubat 2018’de 226 milyar dolar ile rekor düzeye yükselen özel dalın uzun vadeli kredi borcu düşüş eğilimine girerek en son Haziran ayında 161,6 milyar dolar düzeyine geriledi. Finans dışı dalın borcu 90,5 milyar dolar düzeyinde bulunuyor.
17 Eylül 2020, Perşembe
Japonya Merkez Bankası (BOJ) siyaset faiz kararını açıklayacak. 15 Temmuz tarihli para siyaseti toplantısında BOJ, 2022 mali yılında bile ülke iktisadının Kovid-19 öncesi devri yakalayamayacağını vurgulamıştı. BOJ bu ayki para siyaseti toplantısında, Aralık 2008’den bu yana %0,3 düzeyindeki borç verme faiz oranı ve Şubat 2016’dan bu yana %-0,1 (yüzde eksi 0,1) düzeyindeki mevduat faiz oranında değişiklik yapmayacak.
İngiltere Merkez Bankası (BOE) faiz kararını açıklayacak. 6 Ağustos tarihli para siyaseti toplantısında BOE, GSYH büyümesinin 2021 yılı sonuna kadar Kovid-19 öncesi periyot büyüklüğüne ulaşamayacağını, atıl kapasitenin azalması halinde %2 düzeyindeki gaye enflasyona iki yıllık müddette ulaşılabileceğini kaydetmiş, bu maksatlara ulaşıncaya kadar sıkı para siyasetine geçmeyeceğini belirtmişti. Eylül ayı toplantısında %0,1 düzeyindeki siyaset faizinde değişiklik olmayacak.
Türkiye’nin Temmuz ayı kısa vadeli dış borç stoku açıklanacak. Kasım 2014’te 143,5 milyar dolar ile tepe yapan kısa vadeli dış borç stoku Haziran ayında 124 milyar dolar düzeyinde bulunuyor. Kalan vadeye nazaran Temmuz 2020-Haziran 2021 periyodunda ödenecek toplam dış borç fiyatı ise 171,4 milyar dolar düzeyinde bulunuyor. Kelam konusu borcun 61,8 milyar doları finansal olmayan özel kesim kuruluşlarına, 50,1 milyar doları özel finansal kuruluşlara ilişkin.
TCMB ve BDDK, 11 Eylül 2020 tarihli haftalık para ve banka bilgilerini açıklayacak. 4 Eylül tarihli bilgilere nazaran döviz tevdiat hesaplarında evvelki haftaya nazaran hafif bir gerileme oldu. Kamu bankalarının yabancı para net genel durum açığı evvelki haftaya nazaran 763 milyon dolar artışla 5,6 milyar dolara yükseldi. Merkez Bankasının döviz rezervleri ise sıkılaştırıcı para siyaseti kapsamında mecburî karşılıklardaki artışın tesiriyle 3,3 milyar dolar artış kaydederek 44,9 milyar dolar düzeyine yükseldi. TL ve yabancı para cinsi mevduat faiz oranları Temmuz ayı sonundan bu yana artışını sürdürdü. Kredi faiz oranlarında ise TL cinsi ticari kredi oranları evvelki haftaya nazaran yüzde 2,2 puan artışla %14 düzeyine yükseldi. TL cinsi tüketici kredileri faiz oranındaki artış hudutlu kalarak evvelki %16,57’den %16,94’e yükseldi. Euro cinsi ticari kredilerin faiz oranı ise evvelki %2,93’ten %2,55’e, ABD doları cinsi kredilerin faiz oranı %5,79’dan %4,0 düzeyine düştü; birebir hafta döviz bazında yabancı para kredi hacmi geriledi.
4 Eylül 2020 tarihli para ve banka bilgileri aşağıdaki üzeredir:
18 Eylül 2020, Cuma
TCMB Eylül ayı Beklenti Anketi sonuçları açıklanacak. Ağustos ayı beklentilerine nazaran yıl sonu TÜFE %10,82, yıl sonu Dolar/TL kuru 7,343, yıl sonu cari açık 17,32 milyar dolar düzeyinde bulunuyordu. Yıl sonu GSYH’sinde, %1,56 daralma, 2021 yıl sonu GSYH’sinde %4,33 büyüme bekleniyor.
Temmuz ayı net memleketler arası yatırım durumu (NUYP) açıklanacak. Haziran ayında NUYP açığı 341,6 milyar dolar düzeyine yükselmişti.
Dr. Fulya Gürbüz
Atilla Yesilada-Artunc Kocabalkan: Orta vadede dolar düşer, borsa yükselir
Dünya iktisadının 2022’den evvel salgın öncesi üretim düzeylerine yine ulaşması pek muhtemel değil
Moody’sden gece yarısı darbesi
OECD Uyardı: Gençliği kaybediyorsunuz!
Para Tahlil
