2Ç21 büyüme bilgilerinin açıklandığı gün, ekonomik büyümenin öncü göstergesi olan imalat sanayi PMI endeksi de dikkat çekti. İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI, ağustosta 54,1’e çıktı ve bölümde güzelleşmenin güç kazandığına işaret etti. kelam konusu bilgi son üç aydır yükselme eğiliminde. Ağustos verisi ise 54,1 ile ocak ayından bu yana en görülen yüksek düzeyde.
Müşteri talebindeki düzgünleşme ve yakın vakitte Covid-19 kısıtlamalarının gevşetilmesi, yeni siparişlerdeki güçlü artış bu dinamiğin temelleri olarak görülüyor. 3Ç21 büyümesinde değerli hisseye sahip ihracat açısından PMI ayrıntılarında da yeni ihracat siparişlerinde kıymetli artış pahalı.
Sektörel PMI ağustos bilgilerine nazaran, takip edilen 10 kesimden biri hariç tamamı ağustosta üretim artışı elde etti ve en güçlü büyüme, süratli halde toparlanan kara ve deniz taşıtları üretiminde gerçekleşti. Giysi ve deri eserleri, dokumacılık, makine ve metal eserler kesimlerinde de üretim kayda bedel toparlanma gösterdi. Üretimi yavaşlayan tek kesim metalik olmayan mineral eserler bölümü oldu. Yeni siparişler ve ihracat bu gidişatın köşe taşları.
İstihdamda da artış son 7 ayın doruğunda, sıkışıklık fiyatları artırıyor
Firmaların artan talebe yetişme uğraşları, satın alma faaliyetlerinde ve istihdamda daha bariz toparlanma yaratıyor. İstihdamda ocak ayından beri en yüksek artış gerçekleşti. Tedarik zincirlerindeki gecikmeler, girdi temin etmeye yönelik uğraşları olumsuz etkilemeye devam etti. Bu durum, girdi maliyetlerinde ve sonuncu eser fiyatlarında keskin artışların devam etmesine katkı yaptı. Buna karşın ağustosta enflasyonist baskılar TL’deki paha kaybının durması ve hafif pahalanması sayesinde gevşeme belirtileri gösterdi. Ağustos ayında hem girdi hem de kesin eser stokları arttı. Girdi stoklarında son 12 ayın, son eser stokları ise son 69 ayın birinci artışı kaydedildi. Firmalar, yeni siparişlerdeki yükselişe ve arz badireleri karşısında tedbir alma eforlarına bağlı olarak üretim öncesi stoklarını artırdı. Müşteri teslimatlarında yaşanan zorlukların ise sonuncu eser stoklarında yükselişe yol açtığı açıklandı.
İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI anket dataları hakkında değerlendirmede bulunan IHS Markit İktisat Yöneticisi Andrew Harker, şunları söyledi:
“İmalat sanayi kesiminin karşı karşıya olduğu birçok zahmete karşın, Türk firmaları müşteri talebindeki güzelleşmeye bağlı olarak ağustosta büyümeyi üst üste üçüncü ay sürdürebildi ve satın alma faaliyetleri ile istihdamı artırdı. Bilhassa ihracata yönelik gayretler muvaffakiyet oldu ve yurt dışından alınan yeni siparişler güçlü bir artış kaydetti. Bu nedenle imalatçılar, eserlerinin müşterilere teslimatı sırasında, nakliye bölümünü etkilemeye devam eden önemli zorluklarla mücadele etmek durumunda kaldı. Firmaların büyüme potansiyellerine tam olarak ulaşabilmesi için yılın geri kalanında bu zorluklardan bazılarının hafiflemeye başlayacağı ümit ediliyor.”
Para Tahlil