İşgücüne iştirakteki düşüşün de takviyesiyle işsizlik oranı kayda paha bir güzelleşmeyle %10,6’ya geriledi. Mevsimsellikten arındırılmış manşet işsizlik oranı Mayıs’taki %13,1 düzeyinden Haziran’da kayda bedel bir düşüşle %10,6’ya geriledi. İşsizlik oranı Nisan’da da %13,8 düzeyindeydi. Tarım-dışı işsizlik oranı da %15,0’ten %12,3’e geriledi (Nisan: %16,0). İşsizlik oranında yalnızca 2 aylık bir vakit diliminde kaydedilen %3,2 puanlık güzelleşme hayli etkileyici görünüyor.
Ama bu etkileyici sonucun kısmen işgücüne iştirakteki düşüşten kaynaklandığını da not etmek gerekiyor. Şöyle ki, son 2 ayda işgücüne iştiraki 553 bin kişi azaldığı (buna bağlı olarak da, işgücüne iştirak oranının %51,2’den %50,2’ye gerilediği) görülüyor. İşgücüne iştirak oranı 2 ay evvelki düzeyi olan %51,2’de kalsaydı (ki bu da salgın öncesi kaydedilen %53,0-53,5 düzeylerinin hayli altında), işsizlik oranı kabaca %12,3 olarak kaydedilecekti. Her şeye karşın, bu sayının da iki ay öncesine nazaran kıymetli bir güzelleşmeye işaret ettiğini söyleyebiliriz.
Tüm kesimlerde istihdam artışı görülse de, en güçlü artış sanayi kesiminde yaşandı. Haziran ayında, istihdam edilenlerin bir evvelki aya nazaran 602 bin kişi arttığı görülüyor. Öte yandan, işgücüne iştirakin 222 bin kişi azalmasıyla işsiz sayısının 823 bin kişi gerilediği ortaya çıkıyor. İstihdamın sektörel kırılımına bakıldığında da, en güçlü artışın 296 bin kişilik (%5,0’lik) artışla sanayi kesiminde olduğu görülüyor. Tarım, hizmetler ve inşaat kesimlerindeki istihdam artışları ise sırasıyla 163 bin (%3,4), 136 bin (%0,9) ve 8 bin (%0,4) olarak gerçekleşti.
En geniş-tanımlı işsizlik oranı da kıymetli oranda geri çekildiyse de %22,4 üzere yüksek bir düzeyde seyrediyor. Daha evvel de çeşitli kereler söz ettiğimiz üzere, işgücüne iştirak oranındaki dramatik gerileme nedeniyle, manşet işsizlik oranı istihdam piyasasına ait resmi tam olarak yansıtmıyor. Bu nedenle, TÜİK Ocak’tan itibaren vakte bağlı eksik istihdam (örneğin fiyatsız müsaadeye ayrılanlar) ve potansiyel işgücünün (örneğin iş bulma ümidini kaybettiği için iş aramayanlar) hesaplamalara dahil edildiği geniş tarifli işsizlik oranlarını da açıklamaya başladı. Buna nazaran, eksik istihdam ve potansiyel işgücünün hesaplamalara dahil edildiği en geniş tarifli işsizlik oranı %22,4 üzere yüksek bir düzeyde seyrediyor. Lakin burada da geçen ayki %27,1’e nazaran kıymetli bir düzgünleşme olduğunu belirtelim. İşsizlik oranı hesaplaması, yalnızca potansiyel işgücü dahil edilerek yapıldığında %18,8 (önceki ay: %21,6), yalnızca eksik istihdam üzerinden yapıldığında da %14,6 (önceki ay: %19,2) çıkıyor.
Serkan Gönençler
Ekonomist
Çetin Ünsalan Yazdı: İşsizlik mi, umut mu azaldı?
BETAM haziranda işsizlikteki sert düşüş muammasını aydınlatıyor
FÖŞ yazdı: Türkiye iktisadı bir sosis fabrikasıdır
Para Tahlil
