Dün global mali piyasalar, günün birinci yarısını epeyce sessiz tamamlarken, ikinci yarısında ise iki farklı eğilim kaydedildi.
ABD’de yarın açıklanacak olan resmi istihdam raporu öncesinde, dün öncü bir data olarak takip edilen ADP özel bölüm istihdam raporu, beklentilerin epeyce altında kaldı. Anketlere göre 695bin kişi artması beklenen özel dal istihdamı, yalnızca 330bin kişi artış kaydetti.
Bilginin beklentilerin altında kalması ve zayıf olarak yorumlanması sonrasında, FED’in istihdam piyasalarına dayanak vermeye devam edeceği beklentisinin yeterlice oturması ile risk iştahı da artış kaydetti. Halbuki, sakin bir baş ile düşününce, bir tarafta muti yılların tepesine yükselen enflasyona karşın istihdam piyasaları bir türlü toparlanamıyor. Bunun da ismi: Stagflasyon!
Lakin, bardağın dolu kısmını görmek isteyen piyasalar, zayıf ADP verisi sonrası, artan risk iştahı, dolar bir ölçü kıymet kaybederken, değerli madenler ve kripto paralar kıymet kazandı. Buraya kadar her şey hoş. Lakin, günün son işlem saatlerinde, FED Lider Yardımcısı Clarida, faiz artırım ihtimalini gündeme taşıması ile dolar kayıplarının telafi ederken, altın ve gümüş kazanımlarını topyekun sildi.
ADP verisi akabinde, 200 günlük ortalamaların kabaca geçtiği 26 dolar düzeyine kadar ilerleyen gümüş ve benzeri bir formda 1,830 dolar düzeyine kadar yürüyen altın boynun büktü. Hatırlarsanız, bültenlerimizde, son periyotlarda, altında 1,830 dolar düzeyi geçilmeden heyecan yapmayacağımızı; gümüşün önünde ise kalabalık ortalamaların set kurduğunun altını çizmiştik.
Clarida’nın açıklamların sonrası bir nebze de olsun pahalanan ABD dolarına paralel, gelişmekte olan ülke paraları da bedel kaybetti: Daha enflasyon verisi sonrası 8,2950 düzeyini test eden USDTRY kuru, dün akşam 8,49 düzeyine kadar yükseldi. Borsa cephesinde ise açıklamalar kapanışa yakın geldiğinden BİST100 endeksi yararlarının bir kısmını geri vererek günü %0,35 oranında artışla tamamladı.
Dün akşam, Sn. Cumhurbaşkanı Erdoğan, bundan bu türlü enflasyonun daha üst çıkmasının mümkün olmadığını, faiz oranlarında da düşüşe geçtiğimizi, “yüksek faizin, bize yüksek enflasyonu getireceğini” söyleyerek kendine ilişkin tezin altını bir defa daha çizmiş oldu.
Takdir edersiniz ki, daha 2 gün evvel 8,2950 düzeyine kadar gerileyen, ardından, FED’in risk iştahını baltalayan açıklamaları ile dün 8,49 düzeyine dayanan USDTRY kuru, hepimizi derinden yaralayan yangın felaketi şimdi atlatılmamış iken, hatta Muğla ve Antalya’daki orman yangınları devam ederken ve Muğla’nın Milas ilçesindeki yangın Kemerköy termik santraline de ulaşmışken, tekrar meşhur faiz-enflasyon sarmalını gündeme getirmenin ne yararı olduğunu tam olarak algılayamadık.
Elbet ki, baz tesirinin de yardımı ile enflasyon Ekim ve Kasım aylarında bir ölçü düşüş kaydedecek. Bu enflasyonun düşmesinden çok, fiyatların artış suratının yavaşlaması olarak yorumlanmalıdır. Öncesinde bir faiz indirimi yahut bunu artık gündeme taşımanın tam olarak nedenini anlayamadık.
Teknik bir bakış açısı ile, Temmuz ayında olumlu ayrışan TL, 8,45 düzeyinin üzerine yeterlice yerleşirse, aşağı taraflı optimist beklentiler de bitmiş olacak.
Avustralya’nın en büyük kenti Sidney’deki izolasyon uygulamasının altıncı haftasına girmesine karşın ülkedeki günlük koronavirüs hadise sayısı 16 aylık doruğunun yakınında seyrederken, ülkede koronavirüs kaynaklı en genç ölümlerden biri oldu. Reuters haberine nazaran, sıhhat sorunu olmayan yirmili yaşlarındaki aşı olmamış bir kişi Sidney’deki konutunda hayatını kaybetti.
Gözler bir tarafta delta varyantını takip ederken, birinci olarak Güney Amerika’da görülen Lambda varyantının da epey bulaşıcı ve aşılara karşı daha dirençli olduğunu Newsweek manşetine taşımış. Yunan alfabesi epeyce uzun…
Görüleceği üzere, pandemi cephesinde gidişat pek de istenilen boyutta değil. Pandemi ve beraberinde artan izolasyon ve önlemler, gündemin birinci sırasında yer almaya devam ederken, dün Türkiye’de yeni hadise sayısı 27bin kişiye yaklaşarak son 3 ayın tepesinde gerçekleşti.
Takdir edersiniz ki, artan latife sayıları, izolasyon ve önlemler, global petrol talebinde azalma manasına geliyor: Brent cinsi ham petrol varil fiyatını da 70 dolar seviyesine kadar geriledi!
Yeni gün başlangıcında, FED’den gelen şahin açıklamalara ve artan pandemi riskine karşın, hem Asya piyasalarında hem de ABD borsalarının vadeli süreçlerinde hakim rengin, güçlü olmasa da, yeşil olduğunu görüyoruz.
Global mali piyasaların gündeminde bugün İngiltere Merkez Bankası (BoE) faiz kararı ile ABD’de her Perşembe olduğu üzere haftalık işsizlik maaşı müracaatları izlenecek.
Gözler ise, yarın ABD’de açıklanacak resmi tarım dışı istihdam verisine çevrildi. Bilgi, FED’in bundan sonra nasıl bir siyaset izleyeceğine yönelik sunacağı ipuçları nedeniyle yakından takip edilecektir. Reuters anketine katılan ekonomistler Temmuz’da tarım dışı istihdamın 880bin kişi artmasını bekliyor.
Kaynak: iktisatbank.com
Para Tahlil
