İthalatta kapsamı giderek genişleyen ‘gözetim uygulaması’ vergilerinde yeni sisteme geçildi.
Hürriyet gazetesinden Hacer Boyacıoğlu’nun haberine nazaran; nezaret, ithalattan yerli üreticilerin ziyan görmemesi ve vergi kaybı olmaması için belirli eserler için taban fiyat belirlenmesi ve gümrük vergilerinin bu fiyat üzerinden alınmasını öngörüyor. Lakin kimi ithalatçılar daha sonra yargıya başvurarak, ödedikleri verginin bir kısmının iadesini talep ediyor. Bu hususta açılan 7 bin 324 davadan 3 bin 444’ü kamu aleyhine sonuçlanınca yasal mevzuat değiştirildi. Artık ithalatçılar bu vergilerin iadesini talep edemeyecek. Hususla ilgili düzenleme pazar günü TBMM Genel Kurulu’nda maddeleşen torba teklife dahil edildi. Ticaret Bakan Yardımcısı Sezai Uçarmak ise düzenlemenin, son periyottaki davaların seyrinin değişmesi nedeniyle gerektiğini söyledi.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’na bilgi veren Uçarmak şunları anlattı: “Dünyada bir müdafaa eğilimi var, herkes kendi eserlerini muhafazaya yönelik bir eğilim içinde, bir de dış ticaret siyaseti uyguladığınız eserlerde nedense fiyatlar çabucak bu türlü aşağıya yanlışsız sönen bir halde iniyor. Aslında bunu engellemek için konulmuş şeyler bunlar. Ama birinci vakitlerde çalışıyordu zira bunun en az on beş, yirmi yıllık bir geçmişi var hatta iki bin yıl öncesinde de var da… Ben 2003-2005’te Gümrükler Genel Müdürüydüm o vakit emsal fiyat uygulaması biçiminde başlamıştı, sonra ‘referans fiyat’ diye devam etti. Artık, efendim, evvel siz ondan nezaret evrakı almasını istiyorsunuz, diyorsunuz ki: Ben senin fiyatının hakikat olduğuna bakacağım. O da size defter evraklarını açmak istemiyor, diyor ki ‘Ben sizin dediğiniz fiyata yükselteyim fiyatı, ithalatı yapayım.’ Sonra, natürel, gümrük yönetimi açısından bir sorun yok zira fiyat üste yükselmiş oluyor, onun üzerinden vergisini de almış oluyorsunuz. Ancak sonradan bu türlü kimi aklıevvellerin de yönlendirmesiyle evvel mahkemelerde çoğunlukla biz kazanıyorduk, artık yavaş yavaş daha çok mükellefin kazandığı bir dava biçimine büründü bu.
Nezaret uygulaması, yerli üreticinin korunması ve vergi kayıplarının önlenmesi maksadıyla, eşyanın ithalatında üzerinden vergi hesaplanacak değerle ilgili, ünite başına taban bir fiyat belirlenmesi olarak tanımlanıyor. Nezarete tabi tutulan bir eserin ithalatı, yönetim tarafından belirlenen meblağ üzerinden vergi ödenmesi yahut Ticaret Bakanlığı tarafından düzenlenecek nezaret evrakının ve öteki evrakların sunulması halinde yapılabiliyor. Bu dokümanların çok kapsamlı ve birçok hassas bilgiyi içermesi nedeniyle, minimum fiyat üzerinden bildirim yapılması tercih ediliyor. Son yıllarda çıkarılan bildirilerle biberon, avize, karpuz, cep telefonu, patates nezaret uygulamasına alınan eserlerden kimileri oldu.
Kaynak: bigpara.hurriyet.com.tr
Para Tahlil
