Dün global mali piyasalar, gün uzunluğu sakin bir formda gece geç saatlerde açıklanacak FED’in olağan Haziran ayı FOMC toplantısının sonucu bekledi. Aşağıda grafiklerle detayandırmaya çalıştığım üzere, her çeyrekte olduğu üzere, FED üyelerinin makroekonomik ve 3 yıl ve daha uzun vadeyi kapsayan faiz varsayımlarının açıklandığı bu tip özel tarihlere denk gelen toplantılar, geleceğe yönelik ipuçları sunması bakımından değerle takip ediliyor.
Dün gün içinde iyice kısılan fiyat uzunlukları, gece toplantı akabinde tabir caizse uzadı ve ‘çarşı karıştı’. FED beklenildiği üzere siyaset faizini %0-0,25 aralığında sabit tutarken, enflasyon ve istihdam piyasasında maksatlara ulaşıncaya kadar, aylık en az 120 milyar dolar tahvil almaya devam ederek destekleyici duruşunu devam ettireceğinin altını çizdi.
Lakin, toplantı akabinde yayımlanan 18 üyenin geleceğe yönelik faiz iddialarında, üst istikametli yapılan bir revizyon, piyasaların huzursuz olmasına neden oldu. Mart ayında yayımlanan nokta grafikte, faiz hadlerinin mevcut düzeyinde kalacağı ön görülürken, Haziran toplantısında, 2023 yılında iki defa 25 baz puan faiz artırımının öngörülmesi, parti devam ederken, birini müziği kısıp ışıkları açması üzere piyasa oyuncularını rahatsız etti.
Peşinin söyleyebilirim ki, likidite sarhoşluğu içinde yıllardır morfin misali ucuz ve bol paraya alışık daima üst daha da üst giden piyasalar, dün akşam nokta grafiği beğenmeyince, global çapta risk iştahı azaldı. Müzik devam etse de, partinin biraz da olsun tadının kaçtığını not etmemiz gerekiyor.
FED akabinde, ABD Dolarının sepet karşısında piyasa kıymetini gösteren DXY paha kazandı. Dün bültenimizde, hatırlarsanız, DXY’nin 91 düzeyini aşmasına dikkat etmek gerektiğinin altını çizmiştik. Faiz ile aykırı korelasyona sahip değerli madenler de dün akşam partinin tadının kaçmasından nasibini aldı.
Geçen hafta konum değişikliğine giderek 28 dolar düzeylerinden çıktığımız ons gümüş, günlerdir 27,70 dolar etrafında yatay hareketine son verip gece geç saatlerde 26,70 düzeyine kadar gerileme kaydederken, benzeri bir formda, altının da ons fiyatı, 1,800 dolar düzeyinin tabanlarını test etti. Risk iştahı azalınca, pay senedi piyasaları da geceyi kırmızılarda kapattı.
Dolar rüzgarının sertleşmesi, gelişmekte olan ülke para ünitelerine de sirayet etti. Son haftalarda, USDTRY kurunda devamlı bir halde, münasebetlerimizi de sıralayarak “riskler üst yönlü” dememizin nedenini bir sefer daha görmüş olduk. Dünyada hava güneşliyken yahut parti ortamı tüm hızıyla devam ederken, görülmemiş düzeyleri test eden USDTRY kuru, hava dün global çapta bozunca, süratlice 8,62 düzeyini test etti.
Tonumuzu lütfen karamsar olarak okumayın. FED, toparlanmadan keyifli olduğunu açıklasa da, şimdi risklerin tam olarak geçmediğinin de altını çizdi. Enflasyonun kısa vadede daha da yükselebileceğini (emtia fiyatları, uçak biletleri…) söylerken bunun da süreksiz olacağını ve uzun vadeli beklentilerin istendiği halinde ilerlediği ekledi. FED kararlarını piyasalar gözlüğü ile “en iyisi geride kaldı” halinde yorumlasak da, kalıcı bir satış baskısı yaratmasını da şu basamakta beklemiyoruz! Takdir edersiniz ki, FED hala daha olabildiğince yumuşak ve süreci iyi yönetmeye çalışıyor.
Dün akşam Lider Powell’ın da dediği üzere, aylık en az (40+80) 120 milyar dolar olarak devam eden tahvil alım programlarında yavaşlamanın vakti, piyasalara evvelce duyurularak, 2013 yılında, Bernanke devrinde yaşanan yol kazasını da tekrar etmemesi için azami uğraş gösterilecektir. Bu bağlamda, FED’in, işaret fişeğini, 26-28 Ağustos tarihinde düzenlenecek global çapta merkez bankası liderlerinin da katıldığı ABD’nin Jackson Hole toplantısında ateşleyebileceğini düşünüyoruz!
FED toplantısı akabinde bugün sahne TCMB PPK’nın. Toplantı sonucu TSİ14:00’de açıklanacak. Faiz oranlarında rastgele bir değişiklik beklemediği üzere, PPK’nın para siyaseti duruşunu da motamot koruması bekleniyor. Karar akabinde yayımlanacak kısa siyaset metninin satır ortaları dikkatle irdelenecektir.
Ekonomik aktiviteninin, aşılanma faaliyetlerinin sürat kazanması ile kıpırdaması, haliyle petrol fiyatlarının da kuzeye ilerlemesine neden oluyor. Takdir edersiniz ki, emtia ihracatçısı pozisyonunda olan gelişmekte olan ülke para ünitelerinde de, enflasyon tehdidinin baş göstermesi ile faiz artışları gündeme gelmeye başlarken, net güç ithalatçısı olan Türkiye’de özellikle FED’den sonra faiz indirim tartışmalarına zamanlama olarak azami dikkat edilmesi gerektiğini düşünüyoruz!
Dün Cenevre’de uzun bir toplantı yapan ABD Lideri Biden ile Rusya Devlet Lideri Putin görüşmesi, bağlantı kanallarının açık tutulması taahhüdü ile sonuçlandı. Siber ataklardan, insan hakların kadar uzanan toplantıda, uyuşmazlıklar yerine bundan sonra neler yapılabilir konusu ön plana çıkarken, her iki önder de büyükelçilerin vazifelerine geri döneceğini bildirdi.
Türkiye’de aşılanma roket suratı ile devam ederken, hadise sayısını 6binli düzeylerden gerilememesi başları kurcalıyor. İtalya akabinde Galler’e de yenilen Türk futbol ekibi, gol atamadan bir maçı daha geride bıraktı.
Yeni gün başlangıcında, Asya’nın gösterge endeksi Tokyo borsası günü %1 düşüşle tamamlamaya çalışıyor. Geriye kalan Asya borsalarında da hava temkinli. ABD borsalarının vadeli süreçlerinde de, düşüş eğilimli bir seyir görülüyor. Risk iştahı denince akla gelen teknoloji paylarının süreç gördüğü Nasdaq borsası %0,5 aşağıda süreç görüyor.
Bu kadar yazdık çizdik hoş de bundan sonra ne yapacağız? Kademeli olarak, dolar karşısında açılan riskli durumların, bilhassa iyimser piyasa günlerinde azaltılmasının önceliğimiz olması gerektiğini düşünüyoruz. Güçlü olan gümüş durumumuzdan çıkmamız akabinde, cılız olan altın konumumuzu da epeyce hafiflettik. Güce artacak talep nedeniyle petrol cephesinde (enerji fonlarında) uzun durumdayız. USDTRY kurunda 8,40 ziyan kes düzeyini takip ederek uzun durumlarımızı koruyoruz.
TCMB’nin faiz kararı günün en değerli satır başlığı olsa da, her hafta Perşembe günü açıklanan tekrar TCMB’nin para ve banka istatistiklerine bakacağız. Yurtdışında ise bugün Avrupa’da TÜFE, ABD’de işsizlik maaşı müracaatları ve Philadelphia FED endeksi takip edilebilir.
Kaynak: iktisatbank.com
Para Tahlil
