Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın yayımladığı datalara nazaran merkezi idare bütçesi Nisan’da 16,9 milyar TL açık verdi ve geçen seneye nazaran kelam konusu açık %60,8 oranında daraldı.
Geçen sene pandemi yasakları devrinde gelir tarafında yaşanan kaymalar bu ene Nisan gelir performansını güçlendirmekte. Ama birinci dört aylık performanslar da epeyce sağlam bir seyir gözleniyor. Hakikaten, yılık birinci dört ayında bütçe istikrarı 5,8 milyar TL fazla verirken geçen yıl ayını birinci dört ayda açık 72,8 milyar TL olmuştu.
Masraflarda frene basılmakta
2021 yılı Nisan ayında merkezi idare bütçe sarfiyatları 110,7 milyar TL ile geçen yılın yalnızca %2,1 üzerinde. Faiz dışı harcamalardaki artış da Nisan ayında 92,1 milyar TL ile geçen yıla kıyasla %0,8 yükselmiş durumda. Sabit masraflar ortasındaki işçi harcamaları %19,2, toplumsal güvenlik harcamaları %17 artarken, mal vi hizmet alımlarının %1,3 ve cari transferlerin %19,1 daralması dikkat cazip. Cari transferlerin altındaki “Hazine yardımları/faturalı ödemeler” kalemindeki %48,2’lik daralma harcama kalemleri içinde tanımlama değişikliği olabileceğini düşündürüyor.
Nisan ayına ilişkin faiz sarfiyatları ise %9 büyüme ile beklendiği üzere.
Güçlü iç taleple gelirler çok kuvvetli
Nisan bütçe gelirleri 93,8 milyar TL ile geçen yıla nazaran %43,8 oranında daha fazla. Bu artışın ana kaynağı %55,4 artan vergi gelirleri. Gelir-kazanç üzerinden alınan vergiler 19,3 milyar ve geçen yıla nazaran %48,1 artmış durumda. Mal ve Hizmet gelirlerindeki %21,1’lik artış daha çok ÖTV geliri kaynaklı: artış %25,4.
İthalat-Gümrük vergileri ise kıymetli bir kaynak yaratarak 21,6 milyar TL ile geçen yıla nazaran 2,5 kat daha fazla.
Toplam dört ayda dolaylı vergilerin toplam içindeki hissesi %62,5’ten %65,0’e çıkmış oluyor.
Sonuç olarak yılın birinci dört ayında %9,7 artan masraflara kıyasla gelirlerdeki %36,4’lük artış bütçe istikrarında 5,8 milyar TL’lik fazla yaratmış durumda ki geçen yılın birinci dört ayında açık 72,8 milyar TL idi.
Maliye tarifli faiz dışı fazla da tekrar birinci dört ayda 73,4 milyar TL ile geçen yılki açık düzeyi 17,5 milyar TL’ye nazaran kıymetli bir atış yakalamış oldu.
BU da tabi aslında neden hükümetin COVID-19 ekonomik külfetleri devrinde direkt gelir takviyesi yerine kredi takviyesi verdiği sorusunu akıllara getirmekte.
Para Tahlil
